Van Woord naar leven

WIE OPKIJKT, LEEFT De veertigdagentijd is een oefening in loslaten. Niet alleen van gewoonten of comfort, maar vooral van een blik die te veel op onszelf gericht blijft. In de stilte van deze dagen worden we uitgenodigd om dieper te kijken, naar de Ander. Dieper - niet naar beneden, naar onze eigen tekorten, onrust of mislukkingen, maar omhoog, naar Hem die verhoogd werd. In de woestijn - zo lezen we vandaag in de eerste lezing - waar het volk Israël murw werd van de tocht en zijn vertrouwen verloor, verschenen giftige slangen. Het volk had genoeg van de honger, van het wachten, van het uitzichtloze. Ze klaagden, keerden zich af van God en verloren de richting.  Maar midden in hun weemoed, hun bitterheid, hun lijden, maakte God een teken zichtbaar: een bronzen slang op een staak, door Mozes opgericht. Wie opkeek, bleef in leven, zo lezen we. Het was geen magisch middel. Het was een uitnodiging om zich los te maken van het eigen verwrongen binnenste, en het hoofd op te tillen naar...

LICHT DAT SPREEKT Binnen de omheining van een tuin - zo lezen we vandaag in de lange eerste lezing - wordt een onschuldige vrouw, Susanna, valselijk beschuldigd door twee oudere mannen die hun macht misbruiken. Ze heeft niets verkeerd gedaan, en toch lijkt het alsof de duisternis van onrecht zal winnen wanneer deze valse rechters haar ter dood willen brengen. In haar wanhoop slaakt Susanna een hartenkreet tot God; ze blijft trouw aan haar geweten en vertrouwt erop dat de waarheid uiteindelijk aan het licht zal komen. En inderdaad, op haar noodgebed geeft God haar een antwoord: Hij wekt de jonge Daniël om met wijsheid de leugen te ontmaskeren en ware gerechtigheid te herstellen. De onschuld van Susanna wordt bewezen, de samenzweerders worden ontmaskerd – licht overwint de duisternis in dit oude verhaal. In het evangelie van vandaag horen we Jezus zeggen: "Ik ben het licht voor de wereld. Wie Mij volgt, loopt nooit meer in de duisternis, maar heeft licht dat leven geeft." Oo...

WANNEER GOD GEBEURT “Zie, Ik ga iets nieuws verrichten, nu ontkiemt het – heb je het nog niet gemerkt?” Zo lezen we bij Jesaja vandaag. In de dorre woestijn kondigt God een verrassende vernieuwing aan. Waar alles doods en hopeloos lijkt, laat Hij water opwellen en baant Hij een weg door het onbegaanbare land. Deze woorden van de profeet Jesaja zijn geen poëzie alleen, maar een belofte van leven. Ze herinneren ons eraan hoe God ook in de woestijnen van ons eigen hart iets nieuws kan laten groeien. Wanneer wij vastlopen in oude patronen, schuld of uitzichtloosheid, fluistert God opnieuw deze woorden: “Ik maak iets nieuws” - en nodigt Hij ons uit ruimte te maken voor Hem. In het evangelie van deze zondag ontmoeten we diezelfde God van nieuwheid in de persoon van Jezus. Een vrouw, betrapt en gebroken, staat in het midden van een kring van veroordeling. Haar toekomst lijkt afgesloten, haar verleden genadeloos blootgelegd. Maar Jezus doorbreekt deze verstikkende dynamiek. “Wie zonder zo...

NIET WAT IK VASTHOUD, MAAR WAT ZICH AANDIENT (Bij Joh 7, 40-53) Sommigen hoorden Jezus spreken en zeiden: dit is de profeet. Anderen herkenden Hem als de messias. Maar er waren er ook die struikelden over details – over afkomst, over onvervulde verwachtingen – en zo gingen ze voorbij aan het wonder dat vóór hen stond. Zelfs toen Nicodemus voorzichtig pleitte voor een eerlijke beoordeling, werd hij weggehoond. Wanneer het hart zich hecht aan zijn eigen beeld van God, kan het de werkelijkheid van God niet meer ontvangen. Het is belangrijk om te ontvangen van, en te spreken in, de Heilige Geest. De Geest zoekt harten die bereid zijn zich te laten raken, te laten breken en herscheppen. Niet onze opvattingen dragen ons naar de waarheid, maar de waarheid zelf komt naar ons toe — als wij haar niet tegenhouden. De Farizeeën dachten in controle en logica. Maar wie leeft in de Geest, weet dat waarheid een Persoon is, geen theorie. Jezus is die waarheid. Hij spreekt niet zoals een mens spreekt...

WAAR LEVEN GETUIGT (Bij Wijsh 2, 1a + 12-22) Waar we het gisteren hadden over het belang van de voorbede, wil ik vandaag met jullie nadenken over het belang van het afleggen van getuigenis. Zowel de eerste lezing als het evangelie hebben het vandaag over getuigenis. Laten we dit thema belichten vanuit de eerste lezing van vandaag uit het boek Wijsheid. Daarin lezen we hoe de rechtvaardige door zijn manier van leven een aanklacht wordt voor zijn omgeving. De goddelozen zeggen: “Hij is een levende aanklacht tegen onze opvattingen geworden; zijn verschijning alleen al is ons een doorn in het oog” . Getuigenis roept dus niet altijd bewondering op - het wekt ook weerstand. Toch is het precies dit getuigenis dat het evangelie geloofwaardig maakt. Wie vandaag kiest om rechtvaardig te leven, ontkomt niet aan die spanningen. De wereld is vandaag de dag jammer genoeg gekenmerkt door oorlogen, geweld, verdeeldheid en uitbuiting. Er zijn miljardenbudgetten voor defensie, maar miljoenen mensen leve...

WAAR LIEFDE BIDT (Bij Ex 32, 7-14) Vandaag wil ik – vanuit de eerste lezing – stilstaan bij een moeilijke, maar wezenlijke vraag: wat is het belang en het nut van de voorbede? Waarom blijven bidden voor een wereld die zoveel lijden kent? Heeft het zin? En hoe mogen we dat verstaan zonder te vervallen in simplistische voorstellingen, alsof God als een automaat werkt waarin we gebeden stoppen in ruil voor verhoorde wensen? Mozes staat voor God met lege handen, maar met een vurige overgave. Hij waagt het op te komen voor een volk dat zich van God heeft afgekeerd. Hij bidt niet vrijblijvend. Zijn woorden wegen, zijn houding getuigt van diepe solidariteit. Hij wil niet buiten het lot van zijn volk staan. Dat is de kracht van ware voorbede: niet spreken over de ander, maar spreken met God voor de ander, gedragen door een solidariteit die sterker is dan schuld en groter dan afstand. Voorbede is geen ruilmiddel, geen hemelse transactie waarbij meer gebed meer resultaat garandeert. Ze is ev...

IK VERGEET JOU NOOIT (bij  Jes 49, 8-15) Deze mooie woorden zijn een belofte, waar een mens helemaal blij van kan worden. Jesaja schrijft dit aan het einde van onze eerste lezing: Sion zegt: ‘De Heer heeft mij verlaten, mijn Heer heeft mij vergeten.’ Maar zou een vrouw haar zuigeling vergeten, zich niet ontfermen over het kind dat zij droeg Zelfs al zou zij het vergeten, Ik vergeet jou nooit, Ik heb je in mijn handpalm gegrift. Dit zijn ontroerende woorden die niet alleen tot mensen in Jesaja’s tijd gesproken zijn, maar over de eeuwen heen, tot ieder van ons, ja, tot alle mensen in diepe nood. Elke dag op tv zien we beelden van diepbedroefde en innerlijk totaal verscheurde mensen. Moeders die schreeuwen van verdriet en wanhoop. Vrouwen die zich geen raad meer weten om kinderen die ze kwijt zijn, of om gestorven kinderen, die ze omknellen en vast tegen zich aandrukken met een mateloze liefde, de wanhoop nabij. De nood is te groot om er woorden aan te geven. Trouwens: troos...