Van Woord naar leven

GOD, DE TOTAAL ANDERE (bij Jona 3, 1-10) Het verhaal van de profeet Jona is niet in de geschiedenis terug te vinden. Het is wel in de Bijbel opgenomen. Ieder van ons kan misschien wel op bepaalde punten ontdekken waar hij of zij zichzelf herkent in een deeltje van het verhaal. Jona is een profeet die er niet voor voelt om de opdracht die hij van godswege krijgt uit te voeren. Hij vlucht precies in de omgekeerde richting. Maar hij kan zijn roeping blijkbaar niet ontlopen, krijgt een herkansing en wordt een tweede keer naar die zondige stad Nineve gezonden om aan te zeggen dat het hele volk zich moet bekeren. Hij trekt, na allerlei wederwaardigheden, dan toch naar die stad met de boodschap dat inwoners hun leven totaal moeten veranderen opdat God zijn voornemen om de stad weg te vagen van de aardbodem omwille van hun losbandig leven, niet zal uitvoeren. Ze krijgen veertig dagen de tijd om een nieuw leven te beginnen. Jona gelooft er nauwelijks in dat zijn prediking helpen zal, w...

LEVEND IN GODS BEWEGING (Bij Jes 55, 10-11 / Mt 6, 7-15) Alles begint bij God, Schepper van hemel en aarde, bron van ons bestaan. Vanuit zijn liefde stroomt Hij – als het ware – voortdurend naar de aarde. Niet als een verre toeschouwer, maar juist als iemand die zich in het hart van ons menselijk bestaan innig nabij maakt. Dit belichaamde Hij in zijn Zoon Jezus Christus, die niet alleen fysiek onder ons heeft gewoond, maar ons ook in alle tijden nabij blijft als een goddelijke aanwezigheid. Op dit alles mogen wij als mensen een antwoord geven. We zijn niet alleen geroepen om ontvangers en dragers te zijn van wat Hij schenkt, maar ook om actief gehoor te geven door een leven te leiden waarin zijn liefde zichtbaar wordt in onze relaties met elkaar, en wel vanuit zijn inwoning. Met onze daden van goedheid geven wij terug wat we ontvangen hebben. Welnu, deze stroom, deze beweging, lezen wij vandaag bij Jesaja: ‘Zoals regen of sneeuw neerdaalt uit de hemel en daarheen niet terugkeert zond...

WEES WIE JE TEN DIEPSTE BENT (Bij Mt 25, 31-46) Het evangelie van vandaag is helder: christen-zijn betekent je ontfermen over je naaste. Als we dit nalaten, moeten we ons dringend afvragen waar we als christenen eigenlijk mee bezig zijn. Want christen-zijn vraagt – naast gebed en bezinning – om een zéér concrete beleving van naastenliefde, met bijzondere aandacht voor wie arm, zwak of kwetsbaar is. Als christenen vergaderen we regelmatig om allerlei problemen in onze gemeenschappen of parochies te bespreken. Vaak buigen we ons over organisatorische structuren of pijnpunten, zoals het tekort aan priesters of parochies die samengevoegd of hertekend worden. Maar hoe vaak starten we een vergadering met vragen als: Wie zijn de eenzamen onder ons? Waar wonen zieken in onze buurt? Wie voelt zich uitgesloten of vergeten? Waar zijn onze jongeren, en zijn we bereid hen op te zoeken? Uiteraard vereist iedere gemeenschap organisatie, en daar moet tijd en energie in gestoken worden. Maar laten ...

WOESTIJN ... SPIEGEL ZONDER MASKERS (Bij Lc 4, 1-13) Bij onderstaande overweging heb ik me opnieuw laten inspireren door André Louf (1929-2010), trappistenmonnik en jarenlang abt van de Catsbergabdij, die zich in 1997 terugtrok als kluizenaar in Simiane-Collongue in Zuid-Frankrijk. Louf schreef vaak over het belang van het gebed en benadrukte hoe noodzakelijk het is om stilte – ook wanneer dat moeilijk is – te omarmen als bron van genade en groei. Het evangelie van vandaag begint met: Vervuld van de heilige Geest trok Jezus weg van de Jordaan. Hij werd door de Geest naar de woestijn geleid, waar Hij veertig dagen bleef en door de duivel op de proef gesteld werd. Zoals Jezus naar de woestijn trok, zo nodigt God ook ons uit om – in de Geest – onze eigen innerlijke woestijn binnen te gaan. Deze woestijn is niet zomaar leegte; ze is een plaats van ontmoeting. André Louf onderstreept hierbij het belang van stilte en hoe essentieel dit is: “Stilte confronteert ons aanvankelijk met een le...

ALS EEN DAGERAAD IN JE ZIEL (Bij Jes 58, 9b-14 / Lc 5, 27-32) Wanneer je het juk van de onderdrukking uitbant, de beschuldigende vinger en de kwaadsprekerij, wanneer je de hongerige schenkt wat je zelf nodig hebt en de verdrukte gul onthaalt, dan zal je licht in het donker schijnen, je duisternis wordt als het licht van het middaguur. De Heer zal je voortdurend leiden, Hij zal je verkwikken in dorre streken, Hij maakt je botten sterk en krachtig. Zo lezen we vandaag bij Jesaja. We leven in een tijd waarin veel mensen een sluimerende ontevredenheid ervaren. Ondanks alle welvaart en ontspanningsmogelijkheden missen velen diepe, innerlijke vreugde en echte levensvervulling. Men zoekt geluk vaak buiten zichzelf, in werk, hobby’s en entertainment, maar merkt vroeg of laat dat deze vormen van geluk dikwijls zeer oppervlakkig zijn. We herkennen dat misschien bij onszelf: zogenaamde ontspanning is vaak een vlucht, een manier om leegte en verveling te ontlopen. Ik denk dat leegte en vervelin...

MIJN LICHAAM VOOR U GEGEVEN (Bij Jes 58, 6-7 en Mt 9, 14-15) Is dit niet het vasten dat Ik verkies: misdadige ketenen losmaken, de banden van het juk ontbinden, de verdrukten bevrijden, en ieder juk breken? Is het niet: je brood delen met de hongerige, onderdak bieden aan armen zonder huis, iemand kleden die naakt is, je bekommeren om je medemensen? In geen mis te verstane woorden spreekt Jesaja over het vasten waar het voor God om te doen is, namelijk: je bekommeren om je medemens. Da’s heldere taal. Heel vaak denken wij – wanneer we over vasten spreken – aan een wijze van leven waar we gedurende een bepaalde tijd een zekere soberheid aan de dag leggen, of onze eetgewoonten aanpassen, of meer en intenser gaan bidden, … Dingen die in wezen goed zijn. Jesaja ontkent dit ook niet. Ze zijn bijzonder heilzaam wat betreft onze relatie met God én medemens. Maar in wezen gaat het bij vasten om een verandering van het hart, een be-kering zeg maar. Namelijk een (nieuw) leven gaan leiden geric...

OP DE TWEESPRONG VAN LEVEN EN DOOD (Bij Deut 30, 15-20 / Lc 9, 22-25) Vandaag horen we Mozes zeggen tot het volk: 'Besef goed, vandaag stel ik u voor de keuze tussen voorspoed en tegenspoed, tussen leven en dood.' Laten we deze woorden niet enkel beluisteren als een oude tekst van lang geleden, maar laat ze binnenkomen in je hart als een uitnodiging van God zelf. Waarvoor kies je: voor het leven of voor de dood? Kiezen we voor een cultuur van leven, of voor een cultuur van dood? Wie naar de wereld kijkt of dagelijks luistert naar het journaal, merkt dat de keuze voor de dood helaas vaak gemaakt wordt. Dat mag je beslist letterlijk nemen. De oorlogen van vandaag zijn daarvan het meest schrijnende voorbeeld. Dat is niet alleen intriest, maar ook godgeklaagd! Paus Franciscus noemt oorlog 'altijd een nederlaag voor de mensheid' . Wat als men eens – als grote mensen – de moed zou hebben om al eens te beginnen met de wapens te laten zwijgen en aan tafel te gaan zitten - ...

VAN ‘HET HART SCHEUREN’ NAAR ‘EEN SPOOR VAN ZEGEN’ (Bij Joël 2, 12-18) Beste mensen, misschien een wat vreemd begin: ‘HET HART SCHEUREN’ op deze eerste dag van de veertigdagentijd. Zonder hart kunnen we immers niet leven. Bij je hart scheuren denk je misschien dat je hart kapot gemaakt moet worden, maar dat kan nooit de bedoeling zijn. Toch zegt profeet Joël: Niet je kleren moet je scheuren, maar je hart. Het scheuren van je kleren is een manier die in Bijbelse tijden en landen veel werd toegepast bij heftige emotionele uitingen. Soms gebeurde dat heel impulsief en ook uit gewoonte bij nare gebeurtenissen, tevens demonstratief. Het kon dan, zo lijkt het, een  manier zijn om de aandacht van anderen te trekken, of om, als het ware, God de schuld te willen geven van alle narigheid, wie weet. Het had niet altijd met de diepere bewogenheid van het hart te maken. Wat bedoelt Joël? Er moet iets in je eigen binnenste veranderen. Er kan iets in je gedrag zodanig veruiterlijkt zijn, zo...

HET OFFER VAN HET HART Wie de wet in acht neemt, brengt veel offers... zo begint de eerste lezing van vandaag bij Jezus Sirach. Gehoor geven aan Gods stem betekent inderdaad een leven leiden dat zich uitdrukt in offers. Het gevaar bestaat er echter in dat we dit al te letterlijk nemen, alsof we bokken en geiten zouden moeten offeren om bij God op een goed blaadje te komen. Jezus heeft ons geleerd dat het ware offer echter gericht is op een innerlijk afsterven van ons ego. Het gaat om het loslaten van onze egocentrische verlangens, zodat we kunnen groeien in verbondenheid met God en medemens. Sirach spreekt over het 'graanoffer' . Laat ons dit maar heel concreet maken: door ons graan, ons brood, onze voeding te delen met elkaar, vooral met hen die weinig, ongezond of geen voedsel hebben, werken we aan een samenleving waarin 'delen' met zij die minder hebben daadwerkelijk gestalte krijgt. De lezing spreekt ook over het offer van 'barmhartigheid' . Barmhartigh...

VAN GEBROKENHEID NAAR VERBONDENHEID In dit woordje - vanuit de eerste lezing van vandaag - laat ik me graag inspireren door inzichten van André Louf, trappistenmonnik en schrijver (1929-2010). Sirach spreekt over het berouw als een terugkeer naar de Allerhoogste: 'Hoe groot is de barmhartigheid van de Heer, hoe genadig is Hij voor wie naar Hem terugkeert.' André Louf leert ons dat berouw geen prestatie is die wij uit eigen kracht leveren. Het is eerder een werking van de Heilige Geest, die diep verborgen leeft in ons hart. De Geest bidt al in ons, zelfs voordat wij ons ervan bewust zijn, benadrukt Louf. 'De Geest zelf pleit voor ons met woordloze zuchten' (Rom 8, 26). Anders gezegd: de Heilige Geest maakt ons ontvankelijk voor Gods liefdevolle aanwezigheid. Hij brengt ons in staat van berouw. Niet door ons te beschuldigen of te veroordelen, maar door ons teder en tegelijk sterk te leiden naar een heilzaam besef van onze gebrokenheid en kwetsbaarheid. God wacht, tot...

HERBRONNEN AAN HET LEVEND WATER Doorheen de geschiedenis heeft de Kerk steeds opnieuw gebouwd aan een verhaal van geloof, hoop en liefde. Zij heeft onvermoeibaar gewaakt over haar diepste kern: Jezus Christus, die haar levend hart vormt. Dit hart heeft zij steeds opnieuw uitgedragen, door alle eeuwen en over alle grenzen heen. Vele miljoenen mensen hebben in haar naam, door hun daden en woorden, Gods liefde tastbaar en zichtbaar gemaakt. Een fantastisch verhaal! Maar eerlijkheid gebiedt ons ook nederig te erkennen dat niet alle bladzijden van haar geschiedenis even zuiver en glanzend zijn geweest. We moeten durven zien waar we als Kerk tekortgeschoten zijn, om werkelijk getuigen van Christus' boodschap te kunnen zijn of worden. We denken hierbij aan de donkere momenten van de kruistochten in de middeleeuwen, waarin geweld ten onrechte werd gerechtvaardigd in naam van God. We zien hoe corruptie en machtswellust doorheen de tijden soms de ware boodschap van nederigheid en dienstba...