Van Woord naar leven

LEVEN IN HET LICHT VAN DE EEUWIGHEID (Bij de eerste lezing van vandaag) Tekst overweging: Kris We leven vandaag in een cultuur die de dood het liefst buiten beeld houdt. We willen jong blijven, we willen genieten, en wat ons herinnert aan ons sterven houden we liever ver weg. Toch laat Paulus ons in de lezing zien dat de dood niet negatief is en zeker niet het einde. Zij is een doorgang naar het eeuwig leven. Hij roept op tot hoop en vertrouwen, niet tot angst en vertwijfeling. Franciscus van Assisi noemde de dood “zuster”. Dat klinkt vreemd in onze oren, maar het drukt iets wezenlijks uit. De dood is geen vijand die ons vernietigt, maar een metgezel die ons naar God toe leidt. Als wij leren haar niet te ontlopen, maar haar in ons hart mee te dragen als een echte zus, ontdekken we dat zij ons helpt te leven met een open blik naar de eeuwigheid. Vroeger werden er gebeden aangeraden voor het slapengaan waarin men zijn zonden overdacht in het licht van het oordeel. Vaak boezemden die ...

GROOT WORDEN DOOR KLEIN TE ZIJN Tekst overweging: Kris Deze week kwam in het nieuws dat de Amerikaanse president – zijn naam ontglipt me even – zijn portret liet ophangen op een overheidsgebouw; een portret van wel drie verdiepingen hoog. Op het eerste gezicht is dat misschien niet zo bijzonder. Ook andere machthebbers lieten zich in de loop van de geschiedenis zo in beeld brengen. Telkens ging het om hetzelfde verlangen: gezien willen worden, willen opvallen. Het doet een beetje denken aan een baby die hunkerend zijn armpjes uitstrekt om opgepakt en geaaid te worden door de mama. Maar in dit geval gaat het niet om de onschuld van een kind, wel om een drang naar erkenning en macht. De eerste lezing van vandaag wijst ons een heel andere weg. Jezus Sirach roept op tot bescheidenheid. Wie werkelijk groot wil zijn, hoeft zich niet op te blazen. Ware grootheid bestaat in klein en beschikbaar zijn voor God. Geen manifestatie van jezelf, maar een hart dat zich opent voor God, en vanuit Hem ...

HELPEN ELKAARS TALENTEN TOT BLOEI TE BRENGEN Tekst overweging: Kris Het evangelie van vandaag spreekt over de talenten die aan de dienaren worden toevertrouwd. Het is een sterk beeld dat ons uitnodigt om stil te staan bij wat God in ieder van ons gelegd heeft en hoe wij ermee omgaan. Ieder mens draagt gaven in zich, kostbare talenten waarmee hij of zij kan bijdragen aan de opbouw van Gods Rijk. Het probleem is vaak dat we die gaven niet zien of niet durven erkennen. We verstoppen ze – al dan niet bewust – onder lagen van angst, twijfel of gewoonte. Soms beseffen we amper dat God ons iets heeft toevertrouwd. We staan er niet bij stil en leven maar verder, terwijl de talenten in onszelf als het ware roepen om benut te worden. Vaak speelt angst ons parten. Het kan een gevoel van minderwaardigheid zijn, of het stille besef dat ons leven anders geordend moet worden. Soms houden we onszelf tegen met de vraag wat anderen wel van ons zouden denken. Angst verlamt altijd en doet ons terugplo...

EEN HOOFD OP EEN SCHAAL, EEN WOORD DAT BLIJFT Tekst overweging: Aarsbisschop Vincenzo Paglia Ontleend aan 'Het Woord van God elke dag 2025', uitgegeven bij Otheo / Sant'Egidio Sinds de oudheid gedenkt de Kerk niet alleen de geboorte van Johannes de Doper, maar ook zijn dood. Johannes stierf door toedoen van Herodes, die liever luisterde naar de grillen van een vrouw met een slecht hart dan naar het harde, maar ware en heilzame woord van de profeet. Johannes de Doper is de laatste en de grootste van de profeten, hij die de komst van de Messias voorbereidt. Zijn strengheid gaat in tegen onze gewoonte om alles naar ons eigen belang te plooien. Zijn oproep om tot de essentie te komen helpt ons het overbodige aan de kant te schuiven. De hoop waarin hij leefde, herinnert ons eraan dat wij Jezus niet kunnen herkennen zonder ons hart voor te bereiden, zonder onder ogen te zien dat ons hart vaak een woestijn is en dat er zoveel woestijnen in de wereld bestaan. Wij luisteren naar...

WEES WAAKZAAM, HIJ IS NABIJ Het evangelie van vandaag maakt deel uit van de zogeheten eschatologische rede van Jezus, uitgesproken vlak voor zijn lijden. Hij spreekt daar over de wederkomst van de Mensenzoon, die onverwacht zal komen. Niemand weet de dag of het uur, alleen de Vader. Het gaat om de grote komst van de Heer aan het einde der tijden. Ooit zal Christus verschijnen met al zijn heiligen, en zullen we Hem ontmoeten van aangezicht tot aangezicht. Die komst mogen wij zeker verwachten, eens, wanneer de tijd vervuld is. Wanneer dat zal zijn, weet niemand. Maar dit geheim van de wederkomst kunnen we ook dieper verstaan. Jezus komt ons namelijk nu reeds voortdurend tegemoet, midden in ons dagelijks leven. Hij is de Onverwachte die voortdurend voor onze deur staat. Christus komt ons tegemoet doorheen onze partner, onze kinderen, onze huisgenoten. Hij komt ons nabij door allen die in de loop van de dag ons pad kruisen. Kom je vandaag dertig mensen tegen, dan komt Hij jou eenenderti...

DE STILLE KRACHT VAN EEN GROTE VROUW (Bij 1 Tes, 2, 9-13 en Ps 139, 7-12) Tekst overweging: Ricky Rieter Beste vrienden, vandaag een verrassende vrouw die heel even in het licht mag staan om later plaats te maken voor haar zoon. Deze vrouw heet Monica.  Haar zoon heet Augustinus. Onze lezers hebben waarschijnlijk wel eens gehoord over die grote kerkvader, maar veel minder vaak over zijn moeder. Wij denken dat Augustinus, naar menselijke maatstaven, nooit geworden zou zijn wie hij in zijn latere leven toch geworden is, als hij geen vrome moeder zou gehad hebben. Dit is uiteraard een menselijke wijze van spreken. Het is niet Monica die Augustinus ‘bekeerd’ heeft. God werkt op vele manieren. Toch is de rol van de moeder groot in dit verhaal. Ergens staat geschreven dat Monica zeventien jaar voor hem gebeden heeft, misschien wel dag en nacht. Die zeventien jaren hebben dan waarschijnlijk betrekking op de tijd waarin Augustinus zich afkeerde van het geloof. Vóór die tijd heeft Mo...

MOEDERLIJKE ZORG IN DE KERK De Kerk is allereerst een gemeenschap van gelovigen die door God zelf is samengebracht. Haar hart klopt in Christus, die het fundament en de bron van haar leven is. Zij is geroepen Hem te belichamen in de wereld waartoe zij gezonden is, door Gods liefde en barmhartigheid concreet gestalte te geven. Toch is de Kerk ook meer dan een losse verzameling van mensen. Zoals in elk gedeeld leven moeten er dingen geregeld worden. Er is zorg nodig voor de verkondiging, voor de liturgie, voor de diaconie. Er is nood aan bewaking van het zogenaamde depositum fidei , de geloofsschat die ons is toevertrouwd, zodat men niet afdwaalt en de eenheid bewaard blijft. Daarom heeft de Kerk doorheen de tijd een organisatorische dimensie gekregen, waarin leidinggevende figuren een bijzondere rol hebben. Paus, aartsbisschoppen, bisschoppen en priesters hebben daarin elk hun taak  en verantwoordelijkheid. Maar hun leiderschap krijgt in Christus een andere gestalte dan wij vaak ...

GELOOF, HOOP EN LIEFDE - EEN WEG VAN GEMEENSCHAP EN TROUW Tekst overweging: Kris Vandaag lezen we het openingsgedeelte van de eerste brief van Paulus aan de Tessalonicenzen, die algemeen beschouwd wordt als de oudste tekst van het Nieuwe Testament, geschreven rond het jaar 50. Paulus richt zich samen met Silvanus en Timoteüs tot de jonge gemeente in Thessalonica, een bloeiende handelsstad in Macedonië. Het is een gemeenschap die zware tegenkanting heeft ondervonden, maar tegelijk met veel kracht het geloof uitdraagt. Juist die combinatie doet hun voorbeeld weerklank vinden tot ver buiten hun eigen stad. Paulus spreekt zijn dank uit voor drie houdingen die het leven van de Tessalonicenzen tekenen: een geloof dat werkzaam is, een liefde die kracht geeft en een hoop die standvastig blijft. Deze drie woorden zijn later in de traditie samengebracht als de zogenaamde theologische deugden: geloof, hoop en liefde. Ze vatten samen wat het betekent om als christen te leven, en tegelijk tonen ...

DE LIEDFE: SMALLE DEUR, WIJDE HORIZON Tekst overweging: Kris In de laatste hoofdstukken van Jesaja klinkt een visioen dat het hele boek afsluit: God zal alle volken bijeenbrengen om zijn luister te zien. Het is veelzeggend dat dit aan het einde staat. Na alle profetieën, waarschuwingen en beloften, eindigt het boek met een horizon die ver over Israël heen reikt. Het heil is niet langer beperkt tot één volk, maar wordt een uitnodiging voor alle naties, tot aan de verste eilanden . Daarmee wordt duidelijk dat God ieder mens roept, ongeacht taal, afkomst of geschiedenis, om deel te hebben aan zijn Rijk. Het evangelie van Lucas plaatst ons vandaag in diezelfde beweging, maar legt er de nadruk op dat binnengaan in Gods rijk — hier verwijzend naar het hemelse leven — geen vanzelfsprekende zaak is. Jezus spreekt over een ‘smalle deur’. Afkomst, traditie of uiterlijk lidmaatschap zijn daarvoor geen garantie. En denk dus niet dat je, omdat je gedoopt bent, automatisch een ‘toegangskaartje to...

ZOALS DE ZIEL IN HET LICHAAM Tekst overweging: Kris Er bestaat een oud geschrift uit de tweede eeuw, de zogeheten Brief aan Diognetus, waarin een tijdgenoot beschrijft hoe de eerste christenen leefden. In de Ad Fontes-reeks (Meinema, 2015) is deze tekst in Nederlandse vertaling opnieuw uitgegeven. Daarin lezen we dat christenen zich uiterlijk niet onderscheidden van hun medemensen: ze spraken dezelfde taal, woonden in dezelfde steden en droegen dezelfde kleding. Wat hen bijzonder maakte, was hun levenswijze: eenvoudig, in liefde verbonden met elkaar, en dienstbaar in de wereld. Zij waren geen mensen die de aandacht trokken door uiterlijk vertoon, maar door stille goedheid en trouw. Het is treffend hoe dit oude getuigenis na al die eeuwen nog altijd spreekt. Tot zo’n wijze van leven spoort Jezus ons vandaag aan in het evangelie. Hij waarschuwt zijn leerlingen voor de verleiding om aanzien te zoeken, indruk te maken of vooral gezien te willen worden. Vroomheid die de buitenkant siert...

Tekst overweging: Kris GEWORTELD IN GOD, OPEN VOOR DE ANDER In het evangelie van vandaag wordt Jezus uitgedaagd door een wetgeleerde met de vraag welk gebod het grootste is. Het is een poging om Hem te vangen in een discussie over de wet. Jezus gaat meteen naar de kern: God liefhebben met heel je hart, heel je ziel en heel je verstand. En daaraan gelijk: de naaste liefhebben als jezelf. In deze twee geboden wordt heel de Wet en de Profeten samengevat. Jezus verbindt de liefde tot God en de liefde tot de naaste zo sterk met elkaar dat ze niet los van elkaar te begrijpen zijn. Toch geeft Hij er ook een volgorde aan: eerst de liefde tot God, en vandaaruit de liefde tot de naaste. Het is geen tegenstelling, maar wel een weg. De liefde voor de naaste groeit niet vanzelf uit ons beperkt vermogen, ze vindt haar bron in de liefde voor God. Wie zich opent voor Hem, wie zich laat aanraken door zijn aanwezigheid, ontvangt de kracht en de genade om de ander werkelijk te beminnen. Een opvallend...

LEREN ONDERSCHEIDEN IN HET LICHT VAN HET WOORD We worden vandaag geconfronteerd met een tekst uit het boek Rechters die erg rauw overkomt. Twee zaken worden hier aan God toegeschreven: allereerst dat het door Gods toedoen zou zijn dat Jefta overwint tegen de Ammonieten, en daarna dat hij de tragische gelofte inlost door zijn dochter ten offer te brengen. Twee vreselijke misvattingen over wie God is en wat Hij wil. Toch staat deze lezing in de Bijbel, en zeggen wij na de lezing: ‘Zo spreekt de Heer’. Het is belangrijk te weten dat de Schrift ons niet alleen Gods ware gelaat laat zien, maar ook de beperkte beelden die mensen zich doorheen de geschiedenis van Hem hebben gevormd. Wanneer we de Bijbel fragmentarisch lezen – zoals in de dagelijkse lezingen – is het daarom nodig de context van de gehele openbaring voor ogen te houden, waarin God zich laat verstaan doorheen de geschiedenis en door mensen, en waarin ook een voorlopig verstaan van Hem een plaats heeft. Natuurlijk is het zo da...

Telkens op woensdag is het woord aan Ricky Rieter, die haar overweging met ons deelt. RICHTING: ZO GOED ALS GOD ZIJN? (bij Mt 20,1-16a) Beste vrienden, vandaag is het feest van Bernardus van Clairvaux, een adellijk man uit een ver verleden (1091-1153). Hij is de bekendste geworden uit het grote gezin van zes zonen en een dochter. Alle gezinsleden zijn uiteindelijk kloosterling geworden. Hun huis leek al wel een klooster, staat ergens vermeld. Van de naam Citaux is de kloosterorde cisterciënsers afgeleid. Hij, Bernard, was een zeer ondernemend man die vele kloosters gesticht heeft in Europa. Op het einde van zijn leven nog 160, een formidabel getal. Hoe hij dit kon combineren met zelf kloosterling te zijn, vraag ik me af. Als we naar onze evangelietekst van vandaag kijken, dan mogen we wel concluderen dat hij een werker van het eerste uur is geweest, zeker niet van het elfde. Deze evangelietekst roept bij velen vragen op. Namelijk: dat het onrechtvaardig kan overkomen als de werkers...

DOOR HET OOG VAN DE NAALD Net zoals gisteren horen we vandaag opnieuw scherpe woorden van Jezus aan het adres van rijke mensen. Hij zegt dat het gemakkelijker is voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen dan voor een rijke om het Koninkrijk van de hemel binnen te gaan. Zijn leerlingen schrikken en vragen zich af wie er dan nog gered kan worden. Jezus antwoordt dat dit bij mensen onmogelijk lijkt, maar bij God wel degelijk mogelijk is. Dit verhaal houdt ons een spiegel voor. Hoe snel laten wij ons meeslepen door de drang naar meer! Geld en bezit zijn noodzakelijk om te leven, maar ze kunnen ons ook gevangen zetten. Wat bedoeld is als middel, wordt een doel op zichzelf. We lopen harder, werken langer, zoeken houvast in cijfers op onze bankrekening, terwijl het leven zelf door onze vingers glijdt. De ziel blijft leeg, hoe vol de bankrekening ook staat. De Russische schrijver Lev Tolstoj, die leefde in de 19e eeuw, vertelt een verhaal dat dit scherp in beeld brengt. Een r...

GENADE VAN MATIGHEID Het evangelie van vandaag is een oproep om arm door het leven te gaan. Niet die armoede waar een mens ziek van wordt, of ondervoed, of waar ouders geen eten hebben voor hun kinderen. Nee, het gaat hier om een soberheid, een wijze van leven waar je enkel die dingen tot bezit hebt die je nodig hebt. Al wat je niet echt nodig hebt kan je beter van de hand doen, liefst nog op zo’n manier dat de armen er baat bij hebben. Het is een lastig evangelie voor ons – in de meeste gevallen – rijke mensen; rijk toch in vergelijking met vele mensen in deze wereld die écht arm zijn, gezinnen die ’s morgens niet weten of ze ’s avonds eten zullen hebben voor hun kinderen. Wat die levensstijl betreft, slaan we hier in het westen nogal dikwijls de evangelische bal mis, denk ik; zowel thuis als in de Kerk. Eigenlijk is dat jammer. Als je in de Handelingen leest hoe eenvoudig de eerste christenen leefden, hoe zij alles deelden met de armen … dan is dat niet enkel mooi, maar ook juist....

HET VUUR VAN GODS LIEFDE In het evangelie van deze zondag horen we Jezus spreken over een vuur dat Hij op aarde wil ontsteken. Het zijn woorden die kunnen schokken, want Hij zegt erbij dat dit vuur verdeeldheid met zich zal meebrengen, tot in de gezinnen toe. Voor alle duidelijkheid: Jezus verklaart hiermee geen oorlog in de zin van wapengekletter of fysieke strijd. Hij spreekt over een vuur dat diep in ons brandt en dat de genade in zich draagt om te onderscheiden, te zuiveren en te vernieuwen. Het gaat om het vuur van het Woord, de kracht van Gods Geest, het vuur van Gods liefde dat harten in beweging zet en mensen dwingt kleur te bekennen. Wie dat vuur toelaat, merkt dat er strijd ontstaat. Niet omdat Jezus tweedracht wil, maar omdat de waarheid van het evangelie in botsing komt met alles wat vals en onecht is. Die strijd speelt zich allereerst af in onszelf. In elk van ons is er een dagelijks gevecht tussen goed en kwaad, tussen de neiging tot gemak en de roep van het evangelie. ...

EEN ERFENIS DIE LEVEN GEEFT Jezus’ woorden vandaag klinken hartelijk en eenvoudig: “Belet de kinderen niet bij Mij te komen.” Toch dragen ze ook een diepe ernst in zich. Kinderen zijn een kostbaar geschenk, niet alleen voor hun ouders, maar voor de hele gemeenschap. Ze dragen de toekomst van de Kerk in zich, en de weg die zij gaan, wordt mede gevormd door wat zij van ons ontvangen. Als zij opgroeien, zullen ze zich herinneren wie hen de weg heeft getoond en wie hen heeft laten proeven van Gods nabijheid. Wanneer onze kinderen het ouderlijk huis verlaten, kennen ze dan Jezus? Zullen ze die wegen gaan waar ze Hem steeds dieper kunnen leren kennen? Hebben ze zijn Woord mogen horen in hun jonge jaren in kerk en huiskring? Hebben ze mogen proeven van christelijk gemeenschapsleven? Hebben ze voorbeelden gezien van evangelisch engagement? Hebben ze een Kerk gezien die vriend was met de armen? Hebben ze leren onderscheid maken tussen goed en kwaad in het licht van het evangelie? Hebben ze...