dinsdag in de 21e week door het jaar

MOEDERLIJKE ZORG IN DE KERK

De Kerk is allereerst een gemeenschap van gelovigen die door God zelf is samengebracht. Haar hart klopt in Christus, die het fundament en de bron van haar leven is. Zij is geroepen Hem te belichamen in de wereld waartoe zij gezonden is, door Gods liefde en barmhartigheid concreet gestalte te geven.

Toch is de Kerk ook meer dan een losse verzameling van mensen. Zoals in elk gedeeld leven moeten er dingen geregeld worden. Er is zorg nodig voor de verkondiging, voor de liturgie, voor de diaconie. Er is nood aan bewaking van het zogenaamde depositum fidei, de geloofsschat die ons is toevertrouwd, zodat men niet afdwaalt en de eenheid bewaard blijft. Daarom heeft de Kerk doorheen de tijd een organisatorische dimensie gekregen, waarin leidinggevende figuren een bijzondere rol hebben. Paus, aartsbisschoppen, bisschoppen en priesters hebben daarin elk hun taak  en verantwoordelijkheid.

Maar hun leiderschap krijgt in Christus een andere gestalte dan wij vaak gewoon zijn. Het is niet bedoeld als macht of heerschappij, maar als dienstbaarheid. Jezus zelf gaf het voorbeeld toen Hij neerknielde om de voeten van zijn leerlingen te wassen (Joh 13,1-15). Hij liet zien dat de grootste juist degene is die zichzelf klein maakt en zich beschikbaar stelt voor de anderen. “Wie de belangrijkste wil zijn, moet de minste van allen worden” (vgl. Mc. 9,35). Dienend leiderschap betekent dat wie voorgaat in de Kerk geroepen is om teder, nabij en zorgzaam te zijn, altijd als de minste.

Toch rust deze verantwoordelijkheid niet alleen op de herders van de Kerk. Iedere gelovige deelt erin, ook jij en ik. Wij dragen allen zorg voor elkaar en hebben de roeping om waakzaam te zijn voor onszelf en voor de ander. Soms betekent dit dat we het woord moeten nemen wanneer er onrecht gebeurt of wanneer we zien dat de gemeenschap dreigt te verzwakken. Dat vraagt niet om hardheid, maar om een geest van nederigheid. Hoe we dit invullen verschilt naargelang onze plaats en ons karakter, maar niemand kan zich volledig onttrekken aan deze verantwoordelijkheid.

Paulus spreekt vandaag over een tederheid die hem dreef in zijn omgang met de Tessalonicenzen. Hij zegt dat hij hen tegemoet trad als een voedster die haar kinderen koestert (vs. 7). Dat beeld is rijk en veelzeggend. Het gaat niet over macht, maar over nabijheid en zorg. Niet over overheersen, maar over het delen van leven. Hoe gaan wij met elkaar om? Hoe gaan priesters om met hun gemeenschap? Hoe dragen wij als gelovigen zorg voor elkaar?

Paulus nodigt ons uit om onszelf te zien in een moederlijke houding, vol respect en liefde. Ieder van ons is geroepen om ‘moeder’ te zijn voor anderen. In dit moederschap spiegelen wij ons aan God zelf, die vaak in de Schrift met moederlijke trekken wordt beschreven, bijvoorbeeld bij Jesaja: “Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zich niet ontfermen over het kind dat zij droeg? Zelfs al zou zij het vergeten, Ik vergeet jou nooit” (Jes 49,15). Wanneer wij zorgzaam en teder met elkaar omgaan, weerspiegelen wij iets van Gods eigen hart. Ook Maria, Mater Ecclesiae, de Moeder van de Kerk, is daarin ons voorbeeld: zij die de leerlingen bijeenhield in het cenakel (Hand 1,14), blijft het moederlijk gelaat van de gemeenschap belichamen.

Dit moederschap krijgt vele gezichten. Soms in het gezin, tussen partners en naar de kinderen toe, maar evengoed in de bredere geloofsgemeenschap of in de omgang met mensen die ons pad kruisen. Ook wie buiten onze kring staat, wie anders gelooft of zelfs niet gelooft, mag onze moederlijke zorg ervaren. Daarbij mogen wij de gekwetsten niet vergeten, zij die littekens dragen door het leven, soms ook door pijn die binnen de Kerk zelf is aangedaan. Paus Franciscus noemde de Kerk wel eens een veldhospitaal, een plaats waar wonden verbonden worden en niemand wordt uitgesloten.

Evenzeer vraagt dit moederschap om geduld en wijsheid met wie zoekend is. Paulus schrijft dat hij de jonge gemeenschappen melk moest geven in plaats van vast voedsel (vgl. 1 Kor 3,2). Ook vandaag is de Kerk geroepen om een plaats te zijn waar ruimte is voor groei, waar mensen stap voor stap begeleid worden, en waar een verstandige pedagogie heerst die nooit ongeduldig is met zoekenden en mensen die op weg zijn, zoals wij allen trouwens.

Het gaat over bemoedigen, opbouwen, van binnenuit, altijd knielend voor de ander.

Dit beeld staat in scherp contrast met wat Jezus vandaag in het evangelie afwijst. Vele schriftgeleerden en farizeeën legden de nadruk op uiterlijkheden, maar vergaten rechtvaardigheid, barmhartigheid en trouw. Hun gedrag was vaak hard, oppervlakkig en berekenend. Jezus spreekt hen aan op hun hypocrisie en ontmaskert een religie die de buitenkant schoon houdt terwijl het hart leeg blijft. Wij mogen ons spiegelen aan deze woorden en beseffen dat ons geloof nooit louter uiterlijk mag zijn.

De moederlijke zorg die Paulus bezingt is de weg die Jezus ons voorhoudt. Alleen zo wordt de Kerk een teken van Gods tederheid en barmhartigheid in de wereld. Mogen wij daarom leren om als moeders met elkaar om te gaan. Teder en zorgzaam, vol respect en liefde. Zodat in onze gemeenschap het hart van Christus zichtbaar wordt en de wereld Gods nabijheid ervaart.

Laten we bidden

Heer Jezus,
maak ons één van hart.
Schenk ons de genade
te leven uit uw liefde.
Doe ons zorgzaam omgaan met elkaar
en met ieder die ons pad kruist.
Leer ons mild te zijn in ons oordeel
wonden te verbinden in plaats van te veroordelen,
geduld te hebben met wie zoekend is,
en nabij te blijven bij wie gebroken is.
Moge zo uw Kerk een huis van vrede worden.
Vandaag en alle komende tijden.
Amen.

Geliefde mensen, laten wij zorg dragen voor elkaar zoals een moederschoot geborgenheid schenkt.
Een mooie dinsdag,
kris

---

Om mee op weg te gaan

Hoe zorgzaam ben ik in mijn omgang met anderen? Mag Paulus mij vandaag een spiegel zijn met zijn moederlijke tederheid? Tracht wegen te vinden om anderen teder nabij te zijn en zo zelf een uitnodiging te worden om God te naderen.