maandag in de 21e week door het jaar

GELOOF, HOOP EN LIEFDE - EEN WEG VAN GEMEENSCHAP EN TROUW

Tekst overweging: Kris

Vandaag lezen we het openingsgedeelte van de eerste brief van Paulus aan de Tessalonicenzen, die algemeen beschouwd wordt als de oudste tekst van het Nieuwe Testament, geschreven rond het jaar 50. Paulus richt zich samen met Silvanus en Timoteüs tot de jonge gemeente in Thessalonica, een bloeiende handelsstad in Macedonië. Het is een gemeenschap die zware tegenkanting heeft ondervonden, maar tegelijk met veel kracht het geloof uitdraagt. Juist die combinatie doet hun voorbeeld weerklank vinden tot ver buiten hun eigen stad.

Paulus spreekt zijn dank uit voor drie houdingen die het leven van de Tessalonicenzen tekenen: een geloof dat werkzaam is, een liefde die kracht geeft en een hoop die standvastig blijft. Deze drie woorden zijn later in de traditie samengebracht als de zogenaamde theologische deugden: geloof, hoop en liefde. Ze vatten samen wat het betekent om als christen te leven, en tegelijk tonen ze hoe de Geest concreet werkzaam is in een gemeenschap.

Een geloof dat werkzaam is: voor Paulus is geloof geen theorie, maar een levenskracht die voortkomt uit de persoonlijke overgave aan Christus, zowel individueel als in gemeenschap. Geloof is niet iets wat wij zelf kunnen maken, het is gave waar wij ons slechts voor kunnen openstellen. Daarom is het van belang ons in dit gebeuren te openen voor de heilige Geest. Juist de Geest opent ons hart van binnenuit en maakt ons beschikbaar voor deze gave. Wanneer wij geloven, nemen wij deel aan een werkelijkheid die groter is dan wijzelf: Gods eigen handelen in de wereld. Zo wordt ons geloof concreet zichtbaar in daden en in welbepaalde keuzes. Het maakt ons beschikbaar voor God en voor elkaar, het haalt ons weg uit een gesloten kring van eigenbelang en opent ons voor een weg van gemeenschap. Het is van essentieel belang  - ja, de sleutel voor alles - ons toe te vertrouwen aan de Heer, opdat Hij in ons kan bidden, leven en werken.

Een liefde die kracht geeft: net als geloof is christelijke liefde niet iets dat ontstaat vanuit ons beperkte ik. Zij heeft haar wortels in Gods inwoning: Christus die in ons leeft en ons door het geloof in zich opneemt, zodat Hij in eenheid met ons kan liefhebben. Wij hebben lief, maar altijd vanuit een innige verbondenheid met de Heer. Zo worden wij in staat gesteld te beminnen zoals Hij bemint. Liefde doet ons de ander zien als een broeder of zuster en maakt ons bereid hem of haar te dragen in alle kwetsbaarheid. Liefde is het hart van ons christelijk leven.

Een hoop die standvastig is: hoop kijkt vooruit, niet vanuit naïeve verwachting, maar vanuit de zekerheid dat God zijn belofte vervult. Zij is de innerlijke kracht die ons draagt wanneer de omstandigheden donker lijken. Hoop maakt ons standvastig in het volgen van Christus en het vertrouwen op zijn belofte. In een wereld die vaak heen en weer geslingerd wordt tussen angst en wantrouwen, geeft zij ons de moed om rechtop te blijven en te blijven geloven dat Gods toekomst werkelijkheid wordt door ons heen. Christelijke hoop is altijd verbonden met de liefde: zij zet ons ertoe aan trouw te blijven en telkens opnieuw voor de liefde te kiezen.

Deze drie deugden - geloof, hoop en liefde-– zijn geen versieringen, maar het hart van het christelijk bestaan. Wanneer de Kerk ze als fundament kiest, vanuit haar overgave aan Christus, zal zij vrede en vreugde vinden in Hem en tegelijk geopend leven naar de wereld. Meer nog: zij zal de wereld tegemoet treden in een geest van broederschap, neerknielend bij ieder mensenkind, met en in de Heer. Geroepen om zout en gist te zijn, zal zij een teken worden van Gods aanwezigheid en helende kracht. En zij zal niet anders kunnen dan deze blijde boodschap uitdragen tot aan de uiteinden der aarde.

Waar de Kerk vooral over moet waken is niet in de valstrik te vallen waarvoor Jezus zo scherp waarschuwt in het evangelie van vandaag: geen gemeenschap zijn die leeft om geëerd te worden, geen getuigenis dat gericht is op eigen glorie. Het geloof verliest zijn kracht waar woorden en daden niet overeenstemmen. Een oproep die niet gedragen wordt door een eigen consequent leven, sluit de weg naar God eerder af dan dat zij die opent. Daarom blijft de Kerk geroepen tot oprechtheid: levend vanuit geloof, hoop en liefde, met Christus als haar hart en de Geest die haar bezielt. Alleen zo zal zij Gods gelaat werkelijk weerspiegelen en zijn koninkrijk laten oplichten in deze wereld.

Laten we bidden

Heer Jezus,
grond van ons geloof,
bron van onze liefde,
licht van onze hoop,

open ons hart voor uw Geest,
dat wij leven in gemeenschap met U,
dragers worden van uw vreugde,
en broeders en zusters voor elkaar.

Bewaar ons voor eerzucht en schijn,
maak ons eenvoudig en oprecht,
zout en gist in deze wereld,
een teken van uw koninkrijk.

Amen.

Geliefde mensen, mogen wij in kleine gebaren grootse sporen van het evangelie achterlaten in deze wereld.
Zegen over deze nieuwe week.
kris

---

Om mee op weg te gaan

Wat betekenen geloof, hoop en liefde voor jou? Hoe laten de vier evangelies je inspireren om deze deugden inhoud te geven? Op welke manier krijgen ze gestalte in je dagelijks leven? Mogen zij je dragen als werkelijke deugden: bron van innerlijke vrede voor jezelf en teken waardoor anderen Gods liefdevolle nabijheid ervaren.