zaterdag in week 20 door het jaar

MOEDIG EN GROOTMOEDIG
Ruth 2, 1-3. 8-11. 4,13-17

Vandaag lezen we drie korte stukjes uit het boek Ruth. Het is altijd jammer als we de omringende teksten niet kennen. Daarom even een situatieschets uit dit aangrijpende verhaal:

Zoals ook in deze tijd veel mensen hebben moeten vluchten om allerlei redenen, zoals oorlog, geweld, honger, onveiligheid, zo verging het destijds ook Elimenech en Naomi met hun twee zonen.  De honger dreef hen, uit Betlehem weg. Ze vluchtten naar het buurland, Moab, eigenlijk een vijandig land. Ze werden echter goed ontvangen en er was brood in overvloed. De zonen groeiden op en trouwden met Moabitische vrouwen, Orpa en Ruth. Dan komt er groot leed in hun gezinnen. Elimenech sterft en beide zonen ook. Drie vrouwen, drie weduwen, staan plots allleen. Naomi wil terug naar Betlehem, waar de hongersnood voorbij is. Ze stelt tot driemaal toe aan haar schoondochters voor om in hun geboorteland te blijven. Een grootmoedig voorstel. Ze willen Naomi echter niet alleen laten en denken over het voorstel na. Orpa besluit uiteindelijk om te blijven, maar Ruth weigert pertinent en gaat met haar schoonmoeder mee… (het verdere verhaal kun je zelf lezen. Ik ga alleen in op de moed en de grootmoedigheid van de verhaalfiguren).

Naomi, die als vrouw alleen wel heel kwetsbaar zou zijn, blijft niet zitten in de slachtofferrol, na de dood van haar man en beide zonen. Wat me opvalt is juist haar krachtig en welgemeend aandringen bij haar schoondochters om in eigen land te blijven. Grootmoedig!

Ruth’s moed is ook te bewonderen. Zij laat alles achter wat haar bekend en dierbaar is, en vertrekt met Naomi naar een land dat ze niet kent, weg uit het bekende zoals Abram dat deed. Cultuur, godsdienst en taalverschillen, die komen niet eens ter sprake. Eerder in het verhaal zei Ruth al: Waar u gaat, zal ik gaan, waar u slaapt, zal ik slapen; uw volk is mijn volk en uw God is mijn God … Wat een moed en wat een liefde voor haar schoonmoeder, die haar spontaan ‘dochter’ noemt. Deze twee vrouwen zijn van ganser harte bewogen om elkaar.

Aangekomen in Betlehem weet Ruth al dat vreemdelingen en weduwen de overgebleven aren na de oogst, mogen oprapen om aan brood te komen. Ook Ruth gedraagt zich allerminst als slachtoffer, al had ze daar alle reden toe, na eerst haar man verloren te hebben en daarna weg te trekken uit alles wat haar dierbaar was. Ze gaat meteen aan de slag.

Het land waar Ruth aren gaat lezen is van Boaz, een familielid van Naomi’s echtgenoot. Hij heeft al vernomen hoe goed en zorgzaam de Moabitische vrouw voor haar schoonmoeder is geweest. Het heeft zijn hart geraakt. Ook hij toont zijn grootmoedigheid en noemt haar zelfs Mijn dochter, wat verwondering bij Ruth oproept: Waarom bent u zo vriendelijk voor mij? U behandelt mij goed, terwijl ik toch maar een vreemdeling ben.

Hoe zit het met onszelf als we grote tegenslagen te verwerken krijgen? Zinkt ons dan de moed soms in de schoenen? Ontmoeten we ook wel eens mensen, zoals een ‘Boaz,’ die het voor je opnemen? Mensen die ons spontaan nabij willen zijn? Welke wegen bewandelen we als we in nood zijn?

Een andere vraag: Hoe sta je ten opzichte van vreemdelingen? In veel landen is er een grote verdeeldheid rond het het geven van bijstand aan de enorme stroom van vluchtelingen. Het verhaal over Ruth en Naomi is een prachtig voorbeeld van een werkelijk welkom aan vreemdelingen.

Wij mogen samen nadenken of er wegen zijn om, in zoverre wij er iets aan kunnen doen, hier een weg in te vinden. Erover nadenken of met anderen de zorg delen, en hoe klein ook,  de verantwoording mede dragen.

Laten we bidden

Heer Jezus,
U hebt zelf moeten vluchten,
kort nadat U geboren bent.
U bent vreemdeling geweest
en had later zelfs geen steen
om uw hoofd op te leggen.
Behalve mensen die U goedgezind waren,
waren er ook  ook kwaadwilligen,
die U allerminst welkom hebben geheten.
Geef ons de moed om in uw voetspoor te treden,
en schenk ons de genade
van een grootmoedig  hart
om anderen nabij te zijn.
Amen

Beste mensen, de moed niet verliezen bij moeilijkheden is een kunst, maar er is een Bron waaruit we putten kunnen.
Ricky Rieter