maandag in de 12e week door het jaar

OVER BALKEN EN BARMHARTIGHEID

We lezen verder in de Bergrede. En opnieuw laat Jezus ons geen ruimte om onszelf veilig weg te stoppen in vrome woorden of redelijke bedoelingen.

Vandaag spreekt Hij over oordelen – niet als een fout die af en toe gebeurt, maar als een levenshouding die je blik troebel maakt en je hart vernauwt.

“Waarom kijk je naar de splinter in het oog van je broeder, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt?” Het is een hard beeld. Een mens die denkt helder te zien, maar rondloopt met een balk in zijn oog. Een mens die zich geroepen voelt om de ander recht te zetten, maar intussen zelf verblind is door trots, angst of morele zelfzekerheid.

Jezus zegt niet dat je nooit iets mag benoemen. Maar Hij legt het beginpunt elders: niet bij de ander, maar bij jezelf. Zolang jij leeft vanuit een houding van oordeel, leef je buiten de ruimte waarin waarheid en liefde samen kunnen bestaan. En dan klinkt het als een waarschuwing, geen dreiging maar realiteit: "Met de maat waarmee jij meet, zal jou de maat genomen worden."

Voor alle duidelijkheid: die maat wordt je niet opgelegd. Ze groeit mee met je keuzes. Wie over anderen oordeelt, neemt een plaats in die alleen God toekomt. Dat is niet onschuldig: het vervormt je blik, verhardt je hart en het ergste: je sluit je af voor de barmhartigheid die je zelf zo nodig hebt.

En daar wil Jezus ons voor behoeden: dat we onszelf afsluiten voor Gods barmhartigheid. Want wie leeft van oordeel, bouwt muren om zijn eigen hart. Je weegt, vergelijkt, wijst af - en zonder het te merken sluit je de ruimte waarin de genade binnen wil komen.

Niet omdat God ver weg is, maar omdat je zijn nabijheid niet meer toelaat. Jezus nodigt je uit om die beweging te keren. Laat je drang tot oordelen los. Laat je oordeel zakken, en ontvang wat je zelf nodig hebt: barmhartigheid, in overvloed.

Wie de barmhartigheid van God aan den lijve heeft ervaren, weet hoe bevrijdend zij is - en zal ook in staat zijn om anderen met barmhartigheid te benaderen.

En dat is precies waar het evangelie van vandaag om draait: dat wij leren om barmhartigheid te tonen aan onze naaste, zoals God barmhartig is voor ons.

En daarvoor moet dus eerst die balk uit ons eigen oog – niet als heldendaad, maar als een daad van overgave aan Gods barmhartigheid, die ons reeds tegemoetkomt nog vóór wij erom vragen. Want God weet wat wij nodig hebben nog vóór wij het uitspreken (vgl. Mt 6,8). Wat van ons gevraagd wordt is nederigheid: van je troon komen, God toelaten. Laat God je redder zijn, probeer het niet zelf.

Laten we bidden

Heer,
open mijn ogen voor wat ik zelf niet zie.
Neem de hardheid uit mijn hart
en de drang om te oordelen.
Geef mij de moed om van mijn troon te komen
en U toe te laten.
Leer mij leven uit uw barmhartigheid.
Maak mijn blik zuiver,
mijn woorden mild,
mijn hart ruim.
Laat mij een mens worden
die genade ontvangt en genade geeft.
In uw naam.
Amen.

Geliefde mensen, mogen onze harten zich openen voor Gods barmhartigheid, zodat onze ogen mild worden en ons leven gedragen wordt door genade.
Een vredevolle maandag,
kris

---

Om mee op weg te gaan

Neem de tijd om stil te staan bij de manier waarop je naar anderen kijkt. Zijn er oordelen, overtuigingen of gevoelens die als een balk het zicht belemmeren? Durven we die onder ogen te zien? En zijn we bereid ze te laten aanraken door Gods helende barmhartigheid?