zaterdag in week 25 door het jaar

AAN TAFEL MET DE ARMEN

Tekst overweging: Kris

Vincentius a Paulo - wiens feest wij vandaag vieren - leefde in de zeventiende eeuw in Frankrijk, een tijd die zwaar getekend was door oorlogen, honger en maatschappelijke ongelijkheid. Hij werd priester en groeide al snel uit tot herder en vormer van gemeenschappen. Wat hem kenmerkte, was zijn vaste keuze om zijn Heer na te volgen als vriend van de armen. Dat was voor hem geen bijkomstigheid, maar het hart van zijn roeping.

Hij deelde zijn leven met de armsten, zieken en wezen, en tegelijk wist hij ook de machtigen van zijn tijd aan te spreken. Niet om hun gunst te winnen, maar om hen te betrekken in zijn visie. Hij zag dat ook de rijken en invloedrijken geroepen waren zich te verbinden met de noden van de kleinen. Daardoor kon hij een netwerk van steun opbouwen dat armenzorg mogelijk maakte.

Omdat ik als pastoraal medewerker samenwerk met zusters die voortkomen uit de traditie van Vincentius, heb ik me jaren geleden verdiept in zijn leven en spiritualiteit. Een detail uit zijn biografie is me altijd bijgebleven: hij nam zijn maaltijd bijna nooit alleen. Steeds waren er armen, zieken of mensen met gebreken aan tafel. In die gedeelde maaltijd ervoer hij de aanwezigheid van Christus, die zich laat vinden bij wie niets kan teruggeven. Dat beeld sluit mooi aan bij paus Franciscus, die zo vaak herhaalde dat de Kerk geroepen is een vriend van de armen te zijn.

De Kerk heeft wel eens de neiging gemeenschap te vormen binnen een zekere comfortzone. We hebben vrienden met wie we ons verbonden weten. We komen samen met wie ons genegen zijn. We vieren vaak met dezelfde groep. Daar is op zich niets mis mee: het is goed vreugde te ervaren binnen een kring waar je je thuis voelt en waarden deelt. Dat is het mooie van gemeenschapsleven, zoals Psalm 133 het bezingt met het beeld van olie die neerdaalt op de baard van Aäron. Maar het gevaar bestaat erin dat we ongemerkt muren optrekken, muren die ons veilig doen voelen maar tegelijk verhinderen om werkelijk open te staan voor mensen die broos zijn en ver van onze leefwereld staan.

Vincentius koos er bewust voor die comfortzone te verlaten. Hij liet zich niet opsluiten achter muren, maar leefde in openheid. Armen welkom heten en zelf naar hen toegaan was voor hem een concrete vertaling van het evangelie. Vriend zijn van en met de armen, in navolging van de Heer die zich één maakte met de kleinen, was zijn weg.

Zijn spiritualiteit bleek zo krachtig dat er wereldwijd een levende beweging van congregaties en verenigingen is ontstaan die het evangelie tastbaar maken en als ware lichtbakens de Kerk tot op vandaag richting geven. Een prachtige erfenis!

We hadden het over comfortzones en over muren. De eerste lezing van vandaag uit de profeet Zacharia spreekt ook over muren. Jeruzalem lijkt ommuurd te moeten worden om veilig te zijn, maar God zelf zegt: de stad moet en zal open blijven. Hijzelf zal haar bescherming zijn, een muur van vuur rondom. Het is een beeld dat krachtig aansluit bij de weg van Vincentius. Werkelijke veiligheid ligt niet in muren of comfortzones, maar in Gods aanwezigheid die het midden vult en mensen samenbrengt. Die aanwezigheid herkennen wij juist in de broosheid van de armen, waar Christus zelf ons tegemoetkomt.

Die open stad is een droom van God - een droom die wij als Kerk telkens opnieuw voor ogen zouden moeten houden. Het is de plek waar armen en vreemdelingen welkom zijn, waar geen grenzen worden getrokken die mensen uitsluiten. Moge dit visioen van God, moge het leven van Vincentius, voor ons een spiegel zijn. Om, als er muren zijn, deze stap voor stap af te breken. En als er comfortzones zijn, om ze te verlaten en bewust te kiezen mensen nabij te komen die broos en kwetsbaar zijn.

Vincentius heeft getoond dat het kan: niet door grote woorden, maar door je eigen tafel open te stellen, door je huis gastvrij te maken, door zelf de straat op te gaan en vriendschappen aan te knopen buiten je vertrouwde kring. Zo wordt de Kerk - waar wij allen deel van uitmaken - werkelijk een vriend van de armen en een gemeenschap waar Christus woont.

Laten we bidden

Heer Jezus Christus, U hebt zichzelf klein gemaakt en plaats genomen bij de armen. U hebt brood gedeeld met wie niets had om terug te geven. Laat ons U herkennen in wie broos is en kwetsbaar. Leer ons muren af te breken die ons gevangen houden. Geef ons de moed om onze comfortzones te verlaten. Maak ons hart gastvrij en onze huizen open. Schenk ons de vreugde van een tafel die gedeeld wordt.
Heilige Vincentius, vriend van de armen, bid voor ons. Dat wij samen Kerk mogen zijn, een gemeenschap waar Christus woont en leeft.
In zijn naam. Amen.

Geliefde mensen, laten wij ons niet opsluiten achter muren, maar samen de armen en kwetsbaren omarmen. Moge wij zo groeien tot een Kerk die licht en vrede geeft aan deze wereld.
Moge God ons allen diep zegenen.
Een mooi weekend !
kris

---

Om mee op weg te gaan

Vraag de Heer om je handen en voeten te richten naar wie steun nodig heeft. Laat je leiden door zijn Geest en word zo een teken van Gods goedheid. Heel eenvoudig, oprecht en - als het kan - met vreugde. Een christen mag gerust laten zien dat hij of zij een paasmens is.