zondag 27 door het jaar - B

De overweging van vandaag is van de hand van Frans Mistiaen, sj

Is de huwelijksliefde verbreekbaar? In de praktijk wel. Wij kunnen er niet naast kijken. Er vallen veel huwelijken uiteen. Maar eigenlijk voelen wij aan: Dat zou niet mogen.

Wij kennen de zeer pijnlijke evolutie van sommige relaties, met fouten langs beide kanten, ook bij mensen die het heel goed menen, maar waarbij iedereen ervaart dat de situatie zo onhoudbaar is geworden dat het beter is dat het koppel uit elkaar gaat, met grote pijn, veel onmacht en miserie. Soms blijkt dat, ondanks alle nadelen o.a. voor de kinderen, samen-blijven nog meer vernietigend zou zijn. Dan is het noodzakelijk dat het gezin uit elkaar gaat, in ieder geval voor een afkoelingsperiode.

Want, hoezeer wij ook aanvoelen dat, in zulk een crisis, alleen een afstand nemen, heilzaam is, even sterk hopen wij in het diepst van ons hart, dat de scheiding voorlopig is. Wij voelen aan: Eigenlijk kan dit niet. Wij hopen altijd dat twee mensen, die elkaar echt diep hebben bemind, ook deze crisis te boven kunnen komen. Bij elke nieuwe huwelijksinzegening, wensen wij aan het jonge koppel duurzame liefde toe. En dat menen wij. Wij geloven er echt in en willen hen daarbij ook helpen. En bij een gezin in scheiding verlangen wij steeds dat de bruggen niet volledig opgeblazen worden, dat niemand een nieuwe toenadering in de weg zou staan door verwijten en beschuldigingen en dat het juridisch steekspel van rechten en plichten eisen, wat mensen nog meer verdeelt, overstegen kan worden. In de praktijk, bij onmenselijke situaties, kunnen wij soms niets anders dan onze onmacht erkennen, maar in feite hopen wij vurig dat de liefde toch sterker is dan de verdeeldheid.

Is dat niet hetgeen het evangelie van vandaag ons leert in de reactie van Jezus? Hij weigert in te gaan op een discussie over wat wettelijk wel of niet is toegelaten bij een conflictsituatie in het huwelijk. Maar Hij spreekt uit wat over de huwelijksliefde diep in elk mensenhart leeft en wat ook de droom van God is: nl. dat de liefde sterker zou zijn dan alle conflicten.

Als Jezus herhaalt wat in Genesis staat: "Wat God heeft verbonden, zal de mens niet scheiden!" dan wil Hij hiermee niet zeggen dat een kerkelijk ingezegend huwelijk nooit kapot kan gaan. Jezus zegt wel: "Wanneer de liefde zo sterk wordt dat zij een goddelijke band is, dan kan geen menselijke kracht of onmacht die liefde dodelijk bedreigen." Hij veroordeelt dus geen enkele mens die in een conflictsituatie is geraakt. Hij nodigt alleen iedereen uit de liefde heel diep en heel sterk te maken, goddelijk sterk.

Wanneer twee mensen hun liefde zo laten groeien dat zij iets goddelijks ervaren bij elkaar, dan kunnen zij niet liefhebben voor een beperkte tijd of met voorafgaande voorwaarden. Wie "goddelijk" liefheeft, wil voor altijd liefhebben en ondanks alles, onvoorwaardelijk, wat de beperktheid, de zwakheid of het ongelijk van de andere ook zou kunnen zijn. Zo onvoorwaardelijk immers heeft God ons lief. Hij ziet ons graag, ondanks onze zwakheden en fouten.

Niemand kan verplicht worden tot zo'n hoog ideaal. Dus moet onze kerkgemeenschap ook niet beschuldigen, maar heel mild zijn tegenover diegenen die in hun huwelijkstrouw getroffen worden. Maar zij mag ook niet nalaten in naam van het evangelie iedereen te blijven uitnodigen tot de moedige opdracht om elke dag verder te werken aan het overstijgen van de beperkingen binnen een liefdesrelatie.

Hoeveel mensen kunnen iets van dit "goddelijk" ideaal realiseren? Meer dan wij denken! Alleen komen zij niet in de sensatiepers. Het is bewonderenswaardig hoeveel moedige koppels dagelijks energie blijven steken in hun relatie en zo nog meer ontdekken wat echte liefde is. En dat kunnen allen nog het best leren van God Zelf, stapje voor stapje.

Het helpt echt als wij kunnen geloven en er ons dagelijks opnieuw van bewust worden dat God ieder van ons onvoorwaardelijk liefheeft. Dat brengt ons tot dankbaarheid, tot bescheidenheid en tot mildheid, ook tegenover de anderen. En het helpt als wij kunnen geloven dat God vergeeft. Hij is niet streng voor onze vergissingen. Hij telt onze fouten niet op. Hij wreekt zich niet. Hij bemint alleen nog veel meer. Zo is het ook uiteindelijk alleen door vergiffenis te vragen en te schenken dat de liefde tussen twee mensen kan groeien. Niemand wordt daar kleiner van. Integendeel. Vergeving schenken wil altijd zeggen de sterkste zijn in de liefde. Vergiffenis schenken aan elkaar, maar ook aan zichzelf. En dat tweede kan voor sommigen nog moeilijker zijn dat het eerste.

Dat is hetgeen wij, op uitnodiging van de Heer, aan alle koppels mogen toewensen, aan de verliefden, zowel als aan de gekwetste partners: dat hun liefde sterker zou zijn dan alle conflicten en dat zij hun liefde zouden laten groeien door moedig vergeving te schenken aan elkaar en aan zichzelf.