Van Woord naar leven

ONTWAKEN MET GOD ‘God schenkt de Geest in overvloed.’ Zo horen we vandaag Jezus zeggen tot Nikodemus. Wie leeft in ontmoeting met de Heer, zal de Heer en zijn liefde steeds meer leren verstaan. Niet zozeer vanuit een louter menselijk denken, dat steeds om bewijzen en ervaring vraagt, maar vanuit de warmte van de heilige Geest die ons geschonken is. Doorgaans hechten we aan dit laatste weinig belang, en daardoor geven veel mensen het snel op of geraken ze in een twijfel waar ze niet meer uitraken. Door het verlies van de Geest wordt het geloof abstract, misschien nog in stand gehouden door bepaalde rituelen of zelfs vormen van liefdadigheid, maar de levende overgave en de blijheid van een leven gestuwd door de Geest zijn zoek geraakt. Willen we leven in Gods wil, willen we zijn woorden spreken, willen we zijn liefde belichamen, dan is het belangrijk dat we Gods heilige Geest in ons leven levend houden, of beter gezegd: dat we onszelf plaatsen in de gloed van de Geest, in het waaien...

BEVRIJD UIT DE GEVANGENIS (bij Hand  5, 17-26) Beste mensen, waarschijnlijk hebben we allemaal wel eens verhalen gehoord over mensen die bevrijd zijn uit de gevangenis. Voor iedere gevangene moet dat een bijzondere ervaring zijn, maar, we mogen niet iemand stilletjes uit de gevangenis bevrijden. Dat veroorzaakt problemen en dat lukt zeker niet altijd. Toch komt het regelmatig voor dat werkelijk onschuldige mensen gevangen zitten die we niet kunnen bevrijden al zouden we dat heel graag doen. Amnesty International houdt zich intensief daarmee bezig. Misschien heb je ook weleens brieven geschreven om er mede voor te zorgen dat het protest sterker mag doordringen bij degenen die er verantwoordelijk voor zijn. In het verhaal van vandaag zitten leerlingen van Jezus gevangen. Wat hebben ze voor kwaad gedaan? Geen enkel kwaad, alleen maar goed. Ze zijn enthousiast aan het werk gegaan toen Jezus verrezen was, en ze hebben hun opdracht begrepen. Ze mogen voortzetten wat Jezus heeft ge...

KLEIN VOOR GOD, LICHT VOOR DE WERELD Vandaag vieren we in de Kerk de feestdag van Catharina van Siëna. Naar aanleiding van deze dag legt de Kerk ons vandaag lezingen voor die haar geestelijke weg weerspiegelen. Laten we haar persoon kort spiritueel belichten en het Woord beluisteren in het licht van haar geloofsleven. Catharina van Siëna leefde in de veertiende eeuw in Italië. Ze is co-patrones van Europa, omdat ze zich met hart en ziel inzette voor de vernieuwing van de Kerk en de vrede tussen de volkeren. Onder de rubriek 'Heilige van de dag' - bovenaan de lezingen - lees je iets meer over haar leven. Wat haar typeert - en dat interesseert ons vooral hier -, is haar grote spirituele kracht, gevoed door een vurige liefde voor Christus. Vanuit haar diep gebedsleven groeide een mystieke verbondenheid met God – een innige eenheid die haar hele wezen vervulde en van waaruit zij sprak, schreef en handelde. Gedragen door deze innerlijke kracht werd Catharina een bron van vrede en...

WEDERGEBOORTE VANUIT HET DONKER Nicodemus komt in de nacht naar Jezus toe. Een nacht die meer is dan het ontbreken van zonlicht: het is de nacht van innerlijke vragen, van onzekerheid, van een zoeken naar waarheid die groter is dan wat hij zelf kan bevatten. De duisternis waarin Nicodemus tast, is herkenbaar. Ook vandaag dragen velen zo’n nacht in hun hart, vol vragen over God, over zichzelf, over de zin van alles. Gisteren lazen we over Thomas, die ook zo’n nacht doormaakte: zijn nacht van twijfel en ongeloof. Pas toen hij de wonden van Jezus aanraakte, en de adem van de Geest ontving die Jezus hem toeblazend schonk, kon het licht opnieuw in hem doorbreken. Het was de Geest die hem deed opstaan in geloof. Niet zijn eigen kracht, maar Gods genade opende zijn ogen en zijn hart. Vandaag herneemt Jezus hetzelfde thema: "Alleen wie opnieuw wordt geboren, kan het koninkrijk van God zien." Wedergeboorte is geen uiterlijke verandering, maar een herschepping van binnenuit. Het i...

DE ADEM VAN NIEUW LEVEN Vandaag vieren we ‘Beloken Pasen’. Oorspronkelijk betekende ‘beloken’ dat de luiken gesloten werden, als een symbolische afsluiting van de voorbije paasweek. Het woord ‘beloken’ komt uit het Middelnederlands en betekent letterlijk ‘gesloten’ of ‘afgesloten’. In de Middeleeuwen werd zo het einde van het acht dagen durende Paasoctaaf aangeduid. Maar eigenlijk mogen we ook zeggen: de luiken gaan, of moeten, open. De deuren zwaaien wijd open, want de verrezen Heer zendt zijn leerlingen uit. De Kerk wordt niet afgesloten, maar geopend, vol van leven en zending. De eerste lezing uit de Handelingen laat ons zien hoe de jonge Kerk juist in openheid groeit. De apostelen treden naar buiten en verrichten tekenen onder het volk. Mensen stromen toe, zieken worden genezen, gekwelden bevrijd. De gemeenschap is geen gesloten bastion, maar een bron van hoop en genezing te midden van een gewonde wereld. In de Apocalyps horen we Johannes op Patmos, ver weg van zijn broeders, in...

IN ALBIS Vandaag is het zaterdag in albis , de afsluiting van de paasweek. Die naam komt van de Latijnse uitdrukking in albis deponendis , wat betekent: “bij het afleggen van de witte kleren.” In de vroege Kerk droegen de nieuwgedoopten acht dagen lang een wit kleed - alba - als zichtbaar teken van hun nieuw leven in Christus. Vandaag, op deze achtste dag, legden zij dat kleed af - niet om hun doopsel achter zich te laten, maar om het voortaan te beleven midden in het gewone leven. Deze zaterdag in albis markeert symbolisch een overgang: van binnenkant naar wereldzending. Na een week van vreugdevolle inkeer en liturgische verdieping klinkt nu het appèl om naar buiten te treden, als getuigen van de Verrijzenis. Het geloof dat met Pasen werd gevierd, vraagt erom beleefd en gedeeld te worden. En natuurlijk - zo zouden we denken - kan je maar getuigen wanneer je geloof sterk en diep geworteld is. Het evangelie van vandaag maakt echter duidelijk dat geloof niet evident is. Dat gold vo...

WAAR HET VUUR AL BRANDT Het is een ontroerend beeld: Petrus die zich zonder aarzelen in het water werpt zodra hij Jezus herkent aan de oever. Geen uitleg, geen uitstel - alleen de sprong. Alsof zijn hart al bij de Heer was voordat zijn lichaam het water raakte. Deze man, die Jezus driemaal had verloochend, wordt opnieuw aangesproken, niet met verwijten, maar met nabijheid. Jezus ontvangt hem met brood en vis, met warmte en stilte, met een eenvoudig: “Kom, eet iets.” Aan dat vuur, in die vroege ochtend, gebeurt iets groots: de band die al hersteld werd op Goede Vrijdag wordt nu verdiept. Niet zomaar vergeving, maar de hernieuwing van een roeping. De vriendschap wordt bevestigd, het vertrouwen herwonnen. In de eerste lezing uit Handelingen zien we het gevolg daarvan: een andere Petrus staat op. Niet de bange, vluchtende man van toen, maar een herboren getuige. Niet op eigen kracht, maar “vervuld van de Heilige Geest” . Diep bezield zegt hij: het is “door de Naam van Jezus Christus van...

VAN ONTMOETING TOT GETUIGENIS Ze waren al op weg naar Jeruzalem, de twee leerlingen. Na hun ontmoeting onderweg en het breken van het brood, waarin hun hart brandde van herkenning, hadden ze opnieuw moed gevat. Ze wilden hun ervaring met de Levende delen. Maar terwijl ze nog aan het vertellen zijn – zo lezen we vandaag – staat Jezus weer in hun midden. Verwarring, angst, twijfel: het overvalt hen. Hoe snel verdwijnt wat ons diep heeft geraakt uit het zicht. Het is herkenbaar. We hebben allemaal wel eens een Emmaüsmoment meegemaakt: een ogenblik waarop we Hem herkenden – in een liturgisch moment, een stil gebed, een onverwachte ontmoeting. Maar wanneer Hij zich later opnieuw laat zien, twijfelen we soms. Is Hij het echt? Of slechts een herinnering, een innerlijke troost? Jezus blijft nooit op afstand. Hij komt steeds opnieuw dichtbij. Hij toont zijn wonden, zijn lichaam, vraagt om wat te eten. Zo tastbaar en gewoon. Alsof Hij zegt: “Kijk goed. Zie met je hart. Ik ben het werkelijk.” ...

STEEDS MEER PELGRIMS VAN HOOP WORDEN (bij Lc 24, 13-35) Pasen is voorbij. Natuurlijk niet echt voorbij, want Pasen blijft in onszelf voortleven.  Of vragen we ons misschien af hoe lang we dit paasgevoel vast kunnen houden? Twijfelen we aan de voortzetting in ons leven? De kracht van onze tocht door het leven kan regelmatig veranderen door de omstandigheden. Van pelgrims die leven vanuit een zekerheid tot pelgrims die regelmatig twijfels hebben over wat ze nu eigenlijk geloven, en wat onze wezenlijke drijfveer is. Zo is het ook met de leerlingen van Jezus gegaan. We zien het vandaag aan de twee mannen op weg naar Emmaüs, waar ze wonen. Moedeloos gaan ze terug naar huis. Ze worden onderweg totaal in beslag genomen door hetgeen er gebeurd is met Jezus. Gebroken en ontgoocheld zijn ze. Teleurgesteld en heel verdrietig. Soms lopen ze stil naast elkaar, omdat ze, hetgeen er gebeurd is, totaal geen plaats kunnen geven. Ze zoeken wel naar woorden, maar elk woord is te veel, terwijl ze h...

LOSLATEN OM DIEPER TE ONTVANGEN Dauw hangt nog in de vroege ochtendlucht terwijl Maria Magdalena huilend bij het lege graf staat. Haar hart is gebroken; de Heer die zij liefheeft, is verdwenen. In haar verwarring en verdriet merkt ze niet dat Jezus zelf, levend en stralend, naast haar staat. Pas wanneer Hij teder haar naam zegt - ‘Maria’ - gaan haar ogen open. In een reflex van blijdschap wil ze Hem omhelzen, vasthouden, nooit meer loslaten. Maar Jezus spreekt woorden die even mysterieus als troostrijk zijn: ‘Houd Mij niet vast, want Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader.’ Voor Maria moeten deze woorden in eerste instantie onbegrijpelijk hebben geklonken. Waarom zou zij haar dierbare Meester niet mogen vasthouden nu Hij terug is? Jezus vraagt haar niet aan het verleden te blijven hangen. Zijn verrijzenis betekent een nieuw begin; de band tussen Hem en zijn leerlingen krijgt een nieuwe dimensie. Maria moet Hem loslaten, opdat zij Hem op een nieuwe wijze kan ontvangen - niet licha...

PAASVREUGDE ALS WEG VAN HET LEVEN In het evangelie van vandaag zien we hoe geld wordt ingezet om de waarheid van de verrijzenis te verdoezelen. De leugen wordt omgekocht met muntstukken, uit angst voor het Licht dat doorbreekt. Maar de waarheid van Pasen laat zich niet kopen. De Opgestane is niet tegen te houden. Hij leeft, en Hij laat zich zien. De vrouwen verlaten het graf ontzet en opgetogen. Twee gevoelens die elkaar niet tegenspreken, maar samen iets dieps uitdrukken: verbijstering en verrukking tegelijk. In hun haast om het nieuws te delen, worden zij als eersten gezonden met de Blijde Boodschap: “Daar zullen ze Mij zien.” Die ontmoeting met de Levende verandert alles. Wat begon in rouw en verlies, mondt uit in aanbidding en vreugde. Het is die vreugde die ons vandaag opnieuw wordt aangeboden. Geen zoete emotie, maar een innerlijke zekerheid, geworteld in Pasen. De Heer is werkelijk verrezen, en Hij leeft ook onder ons. Vreugde die geboren wordt uit ontmoeting, uit de zekerh...

WANNEER DE KLOKKEN VAN HET HART LUIDEN Het is vroeg in de morgen van Pasen. In de schemering gaat Maria van Magdala op weg naar het graf van Jezus. Haar hart is nog zwaar van verdriet, maar tot haar verbazing vindt ze de steen weggerold en het graf leeg. Wat rest, zijn de linnen doeken waarin Jezus was gewikkeld – stille getuigen van een wonder. Iets nieuws is begonnen, een licht breekt door in de duisternis. Die achtergebleven doeken vertellen een verhaal. Ze liggen daar als tekens dat de dood niet het laatste woord heeft. Aartsbisschop Vincenzo Paglia ziet in hen een oproep voor ons allemaal: ‘Deze doeken zijn de doeken van de liefde, de doeken van medelijden, de doeken van mededogen, de doeken die velen omhullen die door geweld getroffen zijn. Die doeken die de Kerk en elke christelijke gemeenschap oproept ze uit te spreiden in de periferie van de wereld om te zorgen voor het lichaam van zoveel armen, zieken, ouderen, kinderen, vreemdelingen, vluchtelingen en verlatenen. Het zijn ...

Een haiku voor deze Stille Zaterdag Zwijgend rouwt de aard, tussen kruis en gloriepoort, verwachting ademt. kris

GEBED TE MIDDEN VAN PUIN Onderstaand gebed, toegeschreven aan Franciscus van Assisi en later bekend geworden als ‘het gebed voor de gekruisigde’, krijgt op een dag als deze een bijzondere  diepgang. Toen Franciscus het bad bij het kruis van San Damiano, bevond hij zich in een donkere periode: zoekend, onzeker, zonder richting. Ook destijds, op de dag van Jezus’ sterven, viel de duisternis over de wereld – niet alleen letterlijk, maar ook in de harten van velen. Het ‘Hosanna’ van amper een week eerder verstomde tot diep verdriet en 'niet meer weten' wat en hoe nog te geloven. Wie op die dag naar het kruis keek, begreep niet meer wat er gebeurde; net zoals Franciscus in die periode niet wist wat te doen, hoe te geloven, welke weg te gaan. Hij bad niet om uitleg, maar om licht om Gods wil te blijven zoeken, ook in de nacht. Dit gebed klinkt als een smeekbede aan de voet van het kruis: om geloof wanneer alles wankelt, om hoop in de duisternis, om liefde die blijft. Op Goede Vrijdag...

WAAR LIEFDE KNIELT Vandaag zegt Jezus tot Petrus, en tot ieder van ons: ‘Als Ik je voeten niet mag wassen, kun je niet bij Mij horen.’ Dit gaat in tegen alle wereldse logica. God zelf knielt voor de mens om diens voeten te wassen, om hem te reinigen. Dat kan Christus, omdat Hij een en al Liefde is. De Liefde gaat nooit boven de ander staan, maar treedt de naaste tegemoet als een mindere. Dat is Liefde. Zo is God. Wie deze daad van de Heer niet toelaat, zo zegt Hij, kan niet bij Hem horen. Hij zal nooit Jezus’ deelgenoot kunnen zijn. In de biecht gebeurt precies hetzelfde. Daar knielt de Heer voor de biechteling. Doorheen de priester schenkt Hij de absolutie en neemt Hij de biechteling in zich op. Het is dus in de reiniging dat Christus ons in zich opneemt. Het gaat over een diepe innerlijke ommekeer, waarin wij - in de Geest - onze zonde erkennen; zonde als gevolg van hoogmoed — de neiging om zelf te bepalen wat liefde is, in plaats van ons te laten leiden door Gods stem. Het vraa...

WETEN EN NIET WETEN (Bij Jes 50, 4-9a; Mt 26, 14-25) Beste mensen,  de ‘Goede week’, - zo worden deze dagen voor Pasen genoemd, - is nu halverwege. Wat is ‘GOED’ aan deze week waarin we vieren hoeveel er mis is gegaan in het proces van lijden en dood  in het verhaal van Jezus, die gekruisigd werd. Onschuldig ter dood gebracht. Hij deed alleen maar het goede, ter heling van de hele mensheid. Het is niet mogelijk om van deze geschiedenis ook maar één woord te kunnen bevatten. Laten we proberen ons open te stellen voor wat we vieren, ook al is het bijna niet te begrijpen. ‘Weten en niet weten’ heb ik boven de tekst gezet. Van onze geloofswoorden zijn er vele onbegrijpelijk. Ik wil dicht blijven bij het leven van mensen en bij alles wat we kunnen weten en vooral wat we ‘niet kunnen weten’. Het gaat over een weten op een andere manier dan door erover na te denken. ‘Weet ik veel’ wordt er in gesprekken vaak gezegd. Onze tijd vindt veel weten heel belangrijk, maar tegelijker...

ALS HET STIL WORDT TUSSEN VRIENDEN We worden meegenomen naar het Laatste Avondmaal. Jezus zit met zijn leerlingen aan tafel. Wat een intiem moment van verbondenheid is, wordt doorkruist door spanning. Jezus kondigt aan dat een van hen Hem zal verraden, en dat Petrus Hem heel binnenkort zal verloochenen. Jezus is zichtbaar bedroefd. Het moet Hem diep gekwetst hebben: juist in de kring van zijn meest nabije vrienden komt het verraad aan het licht. En dan de spiegel. Want natuurlijk denk je eerst: ik zou Jezus nooit verraden. Dat is begrijpelijk – het klinkt als een verraad dat zich ver buiten jouw leven afspeelt. Maar verraad is vaak veel subtieler aanwezig dan je denkt. Het is niet altijd een daad met opzet, soms is het gewoon een moment van nalatigheid. Je weet wat juist is, maar je zegt niets. Je ziet iets gebeuren wat niet door de beugel kan, maar je kijkt weg. Je denkt: iemand anders zal wel iets doen. Verraad zit soms in kleine dingen. In een gesprek waarin je over iemand praat ...

LIEFDE, ZACHT ALS OLIE Maria van Bethanië knielt neer aan de voeten van Jezus. Ze opent een albasten kruikje en laat kostbare, geurige olie over zijn voeten vloeien. Met haar haar droogt ze ze af, stil en teder. In haar gebaar zit alles: liefde, dankbaarheid, eerbied. Het hele huis vult zich met de geur van deze gave. In dat ene moment is zij helemaal aanwezig bij Jezus – haar blik, haar handen, haar hart. Alles richt zich op Hem. Maria weet wat ze doet. Haar Heer heeft haar leven richting gegeven. Zij herkent ten volle wie Hij is. Zoals Hij liefheeft heeft zij Hem lief, vrij en overvloedig. En dan midden dit intiem gebeuren die stem van Judas: “Waarom is die olie niet verkocht om het geld aan de armen te geven?” Het lijkt een terechte opmerking, maar Jezus antwoordt: “Laat haar, ze doet dit voor de dag van mijn begrafenis; de armen zijn immers altijd bij jullie, maar Ik niet” . Zijn woorden zijn geen minachting voor de armen – integendeel, Hij is – zoals we weten – de eerste die zic...

WAAR DE VREDEVORST WEENT Vandaag, op Palmzondag, lezen we het hele passieverhaal. Toch begint de liturgie verrassend genoeg met een schijnbaar vreugdevol tafereel. Jezus trekt op een jong veulen Jeruzalem binnen, terwijl vele volgelingen vol blijdschap God luidkeels prijzen om alle wonderdaden die zij in Jezus hebben gezien. Ze spreiden hun mantels uit op de weg en zwaaien met palmtakken als teken van eer. We horen hen zingen: " Gezegend Hij die komt als koning, in de naam van de Heer! Vrede in de hemel en eer aan de Allerhoogste!" En wij ... wij zingen mee. Deze uitbundige jubel klinkt vlak voordat we het lijdensverhaal ingaan, en dat is niet zomaar. Het contrast tussen de vreugde van de intocht en het lijden van de Heer is betekenisvol. Omdat het iets onthult over onszelf: wij die met oprechte vreugde onze palmtakken opnemen om Hem toe te juichen, maar vaak niet de moed hebben om Hem te volgen tot onder het kruis. Met honderden, misschien duizenden, werd Hij toegejuicht....