maandag in de 3e week van de veertigdagentijd

GOD VOORBIJ DE HORIZON

Als katholieken, en breder gezien als christenen, mogen wij geloven dat God bijzonder aanwezig is binnen onze eigen geloofsgemeenschap. Het gevaar ontstaat echter wanneer we denken dat Gods aanwezigheid uitsluitend binnen onze gemeenschap beperkt blijft en we daardoor zijn werkzaamheid elders niet erkennen. De lezingen van vandaag wijzen op ons het feit dat God niet gebonden is aan menselijke grenzen, maar actief is onder alle volkeren en gemeenschappen, ook bij hen die leven vanuit een andere cultuur, traditie of geloof.

In de eerste lezing uit het tweede boek Koningen zien we Naäman, een Aramese bevelhebber, die niet tot het volk Israël behoorde. Toch werkte God wonderbaarlijk door Elisa en bracht genezing en hoop aan iemand van een ander volk, met een andere achtergrond en cultuur. God liet zijn kracht zien op een plek en aan een persoon die niet vanzelfsprekend tot de vertrouwde geloofsgemeenschap behoorde.

Ook Jezus wijst in het evangelie van Lucas precies op dit punt: Gods genade en liefde beperken zich niet tot één volk, één groep of één gemeenschap. Jezus maakt duidelijk dat God zich niet laat begrenzen door onze menselijke verwachtingen. Hij spreekt over de weduwe van Sarepta en Naäman, beiden vreemdelingen, die Gods zegen ontvingen, waarmee Hij laat zien dat Zijn genade verder reikt dan enkel de grenzen van Israël.

Ook het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) bevestigt dit inzicht. Een conciliaire tekst als Nostra Aetate herinnert ons eraan (in paragraaf 2) dat de katholieke Kerk niets verwerpt van wat waar en heilig is in andere religies en dat God werkzaam is onder alle mensen, ongeacht hun culturele, traditionele of religieuze achtergrond. Dit vraagt van ons een houding van openheid en dialoog, waarin we erkennen dat Gods aanwezigheid en genade ook op onverwachte manieren werkzaam kunnen zijn.

Als Kerk moeten we - denk ik - hier meer over durven nadenken. Staan wij werkelijk open voor de aanwezigheid en het werk van God bij mensen die wellicht een heel andere achtergrond hebben dan wijzelf? Gods liefde, zijn barmhartigheid en zijn genade vinden wegen die wij zelf niet altijd verwachten. Laten we daarom met nederigheid en nieuwsgierigheid naar anderen kijken, wetende dat God ook daar werkzaam kan zijn.

Dit inzicht nodigt ons uit om broeder- en zusterschap te sluiten met mensen buiten onze vertrouwde kring. Want juist in het ontmoeten van de ander - de vreemdeling, degene die anders denkt, gelooft of leeft - ervaren we ten diepste hoe grenzeloos Gods liefde en werkzaamheid kan zijn.

Tot slot nog de zin waarmee het evangelie van vandaag afsluit: 'Maar Hij liep midden tussen hen door en vertrok.' Deze woorden maken duidelijk dat God zich nooit laat begrenzen door onze menselijke verwachtingen of verlangens. Jezus laat zich niet vastleggen in de beperkte voorstellingen of vooroordelen van hen die denken Hem volledig te kennen en te begrijpen. God is vrij en onafhankelijk ten opzichte van ons mensen. Dit roept ons op om te beseffen dat Gods aanwezigheid altijd groter en verrassender is dan wij doorgaans vermoeden, en spoort ons aan om met open handen en open harten uit te kijken naar zijn werkzaamheid, juist ook buiten onze vertrouwde kaders en zekerheden.

Laten we bidden

Goede God,
leer ons voorbij onze eigen vertrouwde grenzen kijken
en uw licht en genade herkennen
op plaatsen waar we het niet verwachten.
Maak ons hart ontvankelijk
voor uw stem in de ander,
zodat wij in openheid en verbondenheid
uw liefde leren kennen,
die groter is dan wijzelf.
Door Christus, onze Heer.
Amen.

Geliefde mensen, moge ons hart steeds openstaan voor Gods aanwezigheid in iedereen die wij op onze levensweg ontmoeten.
Zegen over deze nieuwe week.
kris

---

Om mee op weg te gaan

Laten we eerlijk bij onszelf nagaan: beperken wij soms Gods aanwezigheid en handelen tot de grenzen van onze eigen geloofsgemeenschap? Durven we te erkennen dat God zich ook kan openbaren in mensen met een heel andere achtergrond of overtuiging? Waar liggen de muren die wij zelf hebben opgebouwd, en hoe kunnen we die terug neerhalen? Welke eerste stap kunnen wij zetten naar een bredere verbondenheid met mensen buiten onze vertrouwde kring? Is het niet Gods droom dat wij elkaar over grenzen heen als broeders en zusters ontmoeten?