Openbaring van de Heer

WAT EEN STER KAN DOEN
(Bij het feest van Driekoningen)

De reis van de magiërs uit het Oosten brengt hen naar een onverwachte bestemming: naar een stal, naar een kwetsbaar kind, geboren in armoede en eenvoud. In Hem erkennen zij de 'koning der Joden' en bieden hun geschenken aan: goud, wierook en mirre. In de loop der geschiedenis is er heel wat interessante lectuur verschenen die uitlegt wat deze geschenken symbolisch zouden kunnen betekenen. Maar we laten deze studies - hoe waardevol ook - even terzijde. We richten ons op wat het gebaar van geschenken aan een kwetsbaar kind als Jezus ons vandaag kan leren.

Laten we eerst eens kijken naar de ster. De magiërs volgden dit licht en kwamen zo bij de kerststal. Weet, en je weet dat, wanneer je deze overweging leest, comfortabel in een verwarmde ruimte, op je pc, telefoon of tablet, dat er vandaag in onze samenleving vele mensen zijn die – al dan niet letterlijk – in de kou leven. Letterlijk: de armen. Hier in België kom je ze wel eens tegen op straat, maar dat is slechts het topje van de ijsberg. De meeste armen zien we niet. Ze leven in onze steden in schamele woningen of kamers, in het beste geval met verwarming. Vaak met een karig of zelfs geen inkomen. Met kinderen waarvoor men vaak niet weet of men hen die dag volwaardig eten kan geven. Deze mensen zijn er meer dan we vermoeden. Ze doen een beroep op voedselbanken, op liefdadigheid van - en Godzijdank zijn die er - organisaties die zich voor hen inzetten. Maar ze leven in de realiteit en vaak de schaamte van bittere armoede. Zien wij als gelovigen de ster die boven hun woningen hangt? Zien wij de ster boven de bedelaar langs de kant van de weg, die de nacht doorbracht in een slaapzak op een stuk karton? Zien we de ster? En - nog belangrijker - zijn we bereid om niet naar de ster te staren, maar naar waar de ster ons leidt, namelijk deze kwetsbare medemens? En wat is ons geschenk voor hem of haar? In het beste geval een duitje van onze rijkdom. Daar is niets op tegen. Maar wie geeft het geschenk van medemenselijkheid, van zorg, van aandacht, van 'er naast komen zitten'? Wie gaat onze arme gezinnen bezoeken, weggestoken achter de grauwe gevels in onze steden? Wie biedt hen gemeenschap aan, een bezoek, daadwerkelijke hulp waar het kan? Dat is dan misschien geen goud, wierook of mirre, maar wel een antwoord op de Heer waar Hij zegt: ‘Alles wat je gedaan hebt voor een van de geringsten van mijn broeders of zusters, dat heb je voor Mij gedaan.’ (vgl. Mt 25, 40). 
Ook Jakobus schrijft hier hier heel duidelijk over: 'Als een broeder of zuster nauwelijks kleren heeft en elke dag eten tekortkomt, en een van u zegt dan: "Het ga je goed! Kleed je warm en eet smakelijk!" zonder de ander te voorzien van de eerste levensbehoeften - wat heeft dat voor zin? Zo is het ook met geloof: als het zich niet daadwerkelijk bewijst, is het dood' (Jak 2, 15-17).

We hebben het hier over mensen die weinig en soms niets hebben. Maar wat met de vele - daarom geen materieel armen - eenzamen in onze samenleving? Tijdens deze feestdagen kwamen vele families en kennissen samen om te vieren, te wensen en geschenken uit te wisselen (overigens een mooie traditie), maar er waren ook heel wat mensen die moederziel alleen deze dagen doorbrachten: alléén, met hun tv, in hun zetel, eenzaam, met een frietje en een voor zichzelf uitgeschonken glas wijn. Mensen komen hier niet mee naar buiten. Traditioneel lees je daar rond Kerst iets over in de krant of andere media, maar doorgaans horen we van deze mensen weinig of niets. Maar weet dat ze met vele tienduizenden zijn in ons land. Mensen die op oudejaar wenen van verdriet omdat ze thuis alleen zitten. Pijnlijk hoor.
Wel, ook boven hen hangt die ster. We zien ze niet met onze fysieke ogen, maar ze hangt er wel. Willen we deze mensen zien? Willen we oog hebben voor hen, niet enkel in de intentie of een vrome voorbede, maar ook en vooral in de daad?
Bij Lucas lezen we hier niet mis te verstane woorden over: 'Wanneer u een feestmaal geeft, nodig dan armen, kreupelen, verlamden en blinden uit' (Lc 14, 13). Ook eenzamen dus.

En zo kunnen we doorgaan: hoeveel zijn er die – ook al hebben ze schijnbaar een breed sociaal netwerk – depressief zijn en daardoor ook lijden onder eenzaamheid omdat zij in de pijnlijke ervaring leven dat er vrijwel niemand met hen écht 'meeleeft'? Ik denk ook aan vele ouderen in woonzorgcentra die vaak – terwijl ze schitterende mensen rondom zich hebben in de zorg – toch maar die vele uren per dag alleen vertoeven op hun kamers. In de leestip van vandaag lees je het getuigenis van een jongere die werkzaam is in de groep van 'Friends' (een jongerenbeweging binnen Sant'Egidio). De moeite waard om te lezen. Deze jongeren zien en volgen de ster en bieden daadwerkelijk geschenken van aandacht en zorg voor ouderlingen. Mooi hoor.

We kunnen nog een hele oplijsting van kwetsbaren in onze samenleving maken. Eigenlijk hoeven we dit niet te doen, want we weten het wel. De vraag blijft: wat zijn onze geschenken voor deze mensen? Laat ons dit ter harte nemen op dit hoogfeest van Driekoningen. Laat het geen feest zijn dat zich enkel afspeelt in onze kerststal thuis of in de kerk waar we vandaag de drie wijzen wat dichter rond de kribbe hebben geplaatst. Laat het vooral een feest zijn dat ons hart in beweging brengt, bereid zijnde daadwerkelijk geschenken aan te bieden aan de kwetsbaren in onze samenleving door daden te stellen van goedheid en solidariteit.

En om even alles om te draaien: Spiegel je aan God, die het mooiste geschenk heeft aangeboden door zichzelf te geven aan de mensheid in zijn Zoon Jezus. Laten we deze liefde, in liefde, beantwoorden.

Laten we bidden

Goede God,
open onze ogen voor de sterren die schijnen boven onze steden en dorpen, en ons leiden naar vele levens die hunkeren naar liefde. Help ons deze sterren niet enkel te zien, maar laat ze ons aanzetten om heel concreet te handelen.
Roep de Kerk op nabij te zijn aan hen die leven in kwetsbaarheid. Leer de Kerk luisteren en in liefde handelen.
Mogen wij een gemeenschap zijn die van binnenuit aandacht, liefde en zorg geeft aan de vele kleine Jezussen van vandaag.
Om deze genade bidden wij, in zijn naam.
Amen.

Geliefde mensen, laten we Gods licht dragen en uitdragen, in eenvoud en met vreugde. Laten we samen, als Kerk, de wereld waarin God ons zendt, met warme en geëngageerde liefde omarmen.
Veel vreugde op dit feest van de Openbaring van de Heer!
Met een genegen groet,
kris

---

Om mee op weg te gaan

Ga voor jezelf eens na wat het voor jou kan betekenen om er te zijn voor kwetsbare medemensen. Je hoeft daarvoor geen wereldverbeteraar te zijn. Gewoon eenvoudige, kleine daden van goedheid naar mensen in je omgeving ... daar gaat het over.

Nodig eens een arme of een eenzame uit, of bezoek hem of haar.
Is er een woonzorgcentrum in de buurt? Meld je aan als vrijwilliger - je doet gouden werk!
Ondersteun of engageer je in goede initiatieven in je omgeving.

De stad, het dorp, de buurt waar je in woont, zou je leefwereld moeten zijn, in diepe verbinding met haar bewoners.

Leef en bemin vanuit de Heer die in je is. In vreugde en eenvoud. Kom, sta op. Bemin. Het mooiste, echt het mooiste, dat er bestaat!