zaterdag in week 3 door het jaar

WANNEER GOD LIJKT TE ZWIJGEN
(Bij Mc 4, 35-41)

Vandaag wil ik met u het evangelie van deze dag lezen in het licht van een boek dat Johannes van het Kruis heeft geschreven, genaamd De Donkere Nacht. Dit werk is een commentaar op een zelfgeschreven gedicht, waarin hij de innerlijke reis van de ziel beschrijft - een weg door nacht en stilte naar een diepere vereniging met God. Ik pretendeer niet De Donkere Nacht ten volle te doorgronden, maar toch wil ik een poging wagen om het evangelie van vandaag te bekijken vanuit dit boek.

Johannes van het Kruis, een karmeliet en mysticus uit de 16e eeuw, schreef De Donkere Nacht in een tijd van grote persoonlijke en spirituele beproeving. Gevangen en vervolgd om zijn hervormingsgezinde idealen, ondervond hij aan den lijve wat het betekent om God te zoeken in een schijnbare afwezigheid. De Donkere Nacht getuigt van een diepe innerlijke reis, waarin de ziel door nacht en stilte wordt gezuiverd om tot een diepere vereniging met God te komen.

We lezen in het evangelie van vandaag hoe de leerlingen geconfronteerd worden met een storm op het meer. Jezus slaapt, terwijl de golven hun boot overspoelen. In paniek maken ze Hem wakker: 'Meester, kan het U niet schelen dat we vergaan?' Jezus staat op, bestraft de wind en brengt het water tot rust. Dan vraagt Hij: 'Waarom zijn jullie zo angstig? Geloven jullie nog steeds niet?'

Deze storm is niet zomaar een natuurramp; het is een spiegel voor ons leven. Ook wij kennen momenten waarop we het gevoel hebben dat God zwijgt, terwijl ons gebed dor en leeg aanvoelt. Deze stormen zijn niet de uiterlijke beproevingen van het leven, maar de innerlijke strijd waarin we de Heer nauwelijks of niet meer ervaren, waarin we onszelf en zelfs Hem in twijfel trekken. Dit is de nacht waarin God ons uitnodigt om Hem te blijven zoeken, zonder de steun van gevoelens en sferen.

Johannes beschrijft hoe God dorheid toelaat om onze relatie met Hem te zuiveren. In de nacht wordt de ziel ontdaan van haar afhankelijkheid van troost en emotionele zekerheid, zodat zij leert om God niet omwille van zichzelf, maar omwille van Hem lief te hebben. Dit proces is pijnlijk, omdat wij vaak gewend zijn ons geloof te voeden met gevoelens, inzichten en ervaringen.

De nacht in ons gebedsleven kan aanvoelen als leegte, alsof God ons heeft verlaten. Maar in werkelijkheid trekt Hij zich niet terug - integendeel. Hij is bezig ons te vormen. Door de stilte zuivert Hij ons verlangen en leert Hij ons om in Hem geworteld te zijn, ook als we niets voelen.

Wanneer Jezus in de boot zegt: 'Zwijg! Wees stil!', spreekt Hij niet alleen tot de storm, maar ook tot ons hart. En maak je vooral geen illusies: de storm zal niet meteen bedaren, zoals dit in het evangelie wél het geval is. De nacht zal niet snel een einde kennen. Het kan weken, maanden, jaren duren. Deze langdurige stilte kan een kwelling lijken, een gevoel van totale verlatenheid oproepen, maar het is één grote uitnodiging tot een diepere intimiteit met God. Het is een sterven aan onszelf, aan onze behoefte aan zekerheid en controle. In deze heilige nacht groeit ons vertrouwen niet door wat we ervaren, maar door de overgave aan de Ene die ons blijft dragen, ook als wij Hem niet voelen.

De ziel die deze nacht doorstaat, wordt gezuiverd van alles wat haar van God scheidt. Het is de weg van diepe overgave, een geloof dat niet langer afhankelijk is van tastbare zekerheid, maar volledig verankerd is in Gods ondoorgrondelijke aanwezigheid. Het is de weg van de liefde, die niet meer zoekt naar bevestiging, maar eenvoudigweg rust in de zekerheid dat God altijd nabij is. 'God is, laat dat volstaan,' zal Johannes' tijdgenote Theresia van Avila bevestigen.

Voor wie ‘vecht’ met een langdurig dor gebedsleven kan ik alleen maar aanraden De Donkere Nacht van Johannes van het Kruis, of commentaren daarop, te lezen. Het brengt je tot de kern van onze godsrelatie.

Laten we bidden

Heer,
wanneer uw stilte mij omhult,
vorm mij dan in vertrouwen en overgave.
Zuiver mijn hart van alles wat mij van U scheidt,
leer mij lief te hebben zonder te eisen,
te geloven zonder te zien,
te rusten in uw aanwezgheid.
U, Heer, bent. Moge dat volstaan.
Amen.

Geliefde mensen, laten we niet bang zijn voor droogte in onze relatie met de Heer. Mogen we deze stilte omarmen als een weg van innerlijke zuivering, in het vertrouwen dat God ons daarin leidt.
Een mooi weekend,
kris

---

Om mee op weg te gaan

Ervaar je soms dat God zwijgt, juist wanneer je naar Hem verlangt? Vlucht dan niet uit het gebed, maar blijf in de stilte, ook als die leeg aanvoelt. Vertrouw erop dat deze droogte een tijd van diepe genade is, waarin God in het verborgene werkt. Sta Hem toe je te zuiveren van alles wat overbodig is, tot alleen Hij overblijft. Laat Hem alle franjes van je wegnemen, totdat je innerlijk naakt voor Hem staat. Het zal een feest van licht zijn.