donderdag in de 15e week door het jaar

IK ZAL ER ZIJN

Mozes staat nog bij de brandende struik wanneer hij God een vraag stelt: Wat moet ik zeggen als het volk mij vraagt naar uw naam? Hij weet: als hij namens God spreekt, moet hij weten wie deze God is.

Dan klinkt het antwoord: Ik ben die er zijn zal. Het Hebreeuwse ehyeh asher ehyeh laat zich op verschillende manieren vertalen: Ik Ben die Is, Ik Ben die Ik Ben, Ik zal Zijn die Ik zal Zijn. Maar telkens klinkt dezelfde kern door: God is geen afstandelijk begrip, maar een levende belofte. Hij belooft aanwezigheid. Ik zal er zijn - een blijvend engagement.

Voor gelovigen is deze naam een geheim van troost en kracht geworden. God sluit zich niet op in een definitie, maar opent zich naar de mens. Hij zegt: Ik ben met je, wat er ook gebeurt. Ik ga met je mee, nu en in de tijd die komt.

Ook vandaag mogen we leven uit die belofte. Ze klinkt niet alleen in de woestijn van lang geleden, maar overal waar mensen zoeken, hopen, liefhebben. In gezinnen waar trouw het leven draagt, in zorgzame handen, in blijvende vriendschap, in de gebeden van binnen en buiten de Kerk. Maar ook in de gebrokenheid van onze wereld is Hij aanwezig: in de straten van Oekraïne, in de ruïnes van Gaza, in vluchtelingenkampen, in ziekenkamers, in huizen waar verdriet woont. God is daar. Als de Nabije. De Trouwe. De Aanwezige - in de vreugde én in de pijn.

Heel veel pijn in de wereld komt voort uit het feit dat de mens zijn gekregen vrijheid misbruikt. Het is God die de mens die vrijheid geschonken heeft. Waren we niet vrij, dan zouden we niet kunnen liefhebben. We zouden marionetten zijn aan koordjes, bediend door God. Dat is geen liefde. Liefde is keuze, het is een werkwoord, het is je toevertrouwen aan de Geest in je, die je neus en je handelen in Gods richting zal zetten. Maar het blijft een keuze van de mens. Kies ik voor God of voor het kwade, voor de waarheid of voor de leugen? Daarop komt het aan.

Gisteren stelde iemand op de blog een vraag naar aanleiding van de eerste lezing: “God is toen tussengekomen, heeft zijn volk gered; waarom doet Hij dat nu niet, in alle ellende die de wereld vandaag kent?” Een vraag die velen zich stellen. En terecht. De lezing - als je je herinnert - ging over Mozes, die zijn sandalen uittrok bij de brandende struik. Wanneer hij dichterbij komt, roept God hem bij naam. Hij zegt dat Hij het lijden van zijn volk heeft gezien, en stuurt Mozes naar de farao om de Israëlieten uit Egypte weg te leiden.

Een eerste belangrijk punt is dat God geen bliksem uit de hemel stuurt. Hij stuurt een mens. Mozes. God zegt: “Ik heb het lijden van mijn volk gezien… daarom stuur Ik jou.” Dat betekent iets wezenlijks: God kiest ervoor om via mensen in te grijpen. Hij roept iemand bij naam, en begint met hem een weg van bevrijding. Het is geen spektakel van bovenaf, maar een relatie, een oproep tot verantwoordelijkheid. Het is een boodschap aan onze wereldleiders, aan mensen met macht en invloed - maar ook aan ieder van ons. God blijft vandaag mensen aanspreken om recht te doen, te waken over het leven, kwetsbaren te beschermen. En telkens opnieuw is de vraag: wie luistert, wie antwoordt?

Een tweede punt is het vaak onbegrepen begrip ‘almacht’. In de geloofsbelijdenis zeggen we: “Ik geloof in God, de almachtige Vader.” Maar wat bedoelen we daarmee? Waarom stopt God, als Hij dan zo almachtig is, geen oorlogen? Waarom voorkomt Hij geen armoede? Waarom laat Hij zoveel onrecht toe, in het groot en in het klein?

De Bijbel laat ons een andere soort macht zien dan wij gewend zijn. Gods almacht is geen overmacht. Hij forceert niets. Zijn macht openbaart zich waar mensen zich openen voor Hem. Wanneer een hart geraakt wordt, kan het wonder beginnen: dan groeit vrede, wordt vergeving mogelijk, ontstaan kleine tekenen van trouw en hoop. Dat is geen tovenarij uit de verte, maar een kracht die werkt van binnenuit - als de mens in vrijheid toelaat dat God zijn werk doet. God wil geen marionetten, maar mensen die in vrijheid liefhebben. Zonder vrijheid zou liefde onmogelijk zijn. Daarom is de wereld kwetsbaar. Maar precies daarin wordt zijn almacht zichtbaar: in de liefde die kiest.

Zijn almacht is nederig. Zoals Christus zegt in het boek Openbaring: “Ik sta voor de deur en Ik klop.” (Openb. 3,20) Hij breekt de deur niet open. Hij wacht. Hij nodigt uit. Als iemand Hem binnenlaat, komt Hij om maaltijd te houden, om aanwezig te zijn, om zijn leven met ons te delen. Hij knielt neer. Hij wast onze voeten. Hij geneest, vergeeft, vernieuwt. En als wij dit toelaten, groeien we in zijn liefde. Dát is het wonder van zijn almacht: geen show van macht, maar een stille kracht die levens verandert.

God is trouw. Dat leert zijn Naam ons. Hij neemt onze vrijheid ernstig. En als die vrijheid wordt misbruikt, trekt Hij zich niet terug. Hij blijft aanwezig. Hij lijdt mee met de mensheid. Hij blijft roepen, wachten, uitnodigen - opdat er mensen zouden opstaan die zich, zoals Mozes, laten aanspreken.

In het evangelie van vandaag zegt Jezus: “Kom allen tot Mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan.” Oh wat zijn we met z'n allen moe. Omdat we denken alles zelf te moeten dragen. Omdat we zo graag Scheppertje spelen. Het is uitputtend - voor onszelf én voor onze naasten. We zien het in het klein, en in het groot. Konden we maar naar Jezus toegaan, wij die zo vermoeid zijn. Konden we maar iets leren van de nederigheid en de zachtmoedigheid van Jezus. We zouden van onze tronen komen (vgl. Lc 1,52) en ons in liefde geven aan God. En Hij zou zijn werk kunnen doen - door ons, met ons, in ons.

God bedoelt het zo goed. Waar zijn wij? We maken er zo vaak zo’n potje van.
Maar, wat er ook gebeurt: zijn Naam blijft dezelfde, met een engagement om U tegen te zeggen: Ik zal er zijn.

Laten we bidden

Heer God,
U hebt uw Naam aan Mozes geopenbaard:
Ik zal er zijn.
Wees aanwezig in ons leven,
in alles wat wij meedragen.
U klopt aan ons hart,
geef ons de moed om te openen.
Maak ons gevoelig voor uw roep
en trouw in ons antwoord.
Laat vrede groeien waar wij mogen zijn.
Maak ons leven tot een plek
waar U welkom bent.
U bent de Nabije, de Trouwe, de Aanwezige.
U bent: Ik zal er zijn.
Godlof! Amen!

Geliefde mensen, mogen wij leven uit de Naam die ons draagt: Ik zal er zijn.
Een vredevolle donderdag,
kris

---

Om mee op weg te gaan

Maak een moment van stilte in je dag. Herinner je de Naam waarmee God zich kenbaar maakte: Ik zal er zijn. Proef wat dat betekent voor jouw leven, hier en nu. En leef vandaag met het vertrouwen dat Hij met je meegaat.