dinsdag in de 7e paasweek

VRIJGEVIG ZIJN VANUIT ONZE ARMOEDE

uit: Jezus Sirach 35, 1-12

Beste mensen, vandaag denken we samen na over woorden die een wijs man uit oude tijden ons aanreikt.

De schrijver van het boek Wijsheid van Jezus Sirach aan het woord:
Verschijn niet met lege handen voor de Heer (vers 6) en wat verderop:
Breng de Heer hulde met je vrijgevigheid (vers 10) en nog veel sterker:
Geef de Allerhoogste naar wat Hij gegeven heeft … (vers 12).

Misschien roepen deze zinnen al meteen wat vragen in ons op:

• In de eerste zin: Hoe kunnen we met volle handen staan als alles ons gegeven is? Uit onszelf hebben we immers niets.
• In de tweede zin: hulde brengen aan de Heer. Dat zou een vrucht kunnen zijn van het feit dat we beseffen dat alles Hem toebehoort. De goede dingen die we doen hebben we niet allereerst aan onze eigen inzet te danken.
• De derde aansporing: Geef de Allerhoogste naar wat Hij gegeven heeft. Hoe zouden wij dat kunnen? Hij geeft zich totaal. Hoe beperkt kan ons geven soms zijn.

Wat de vrijgevigheid betreft in vers 10 van onze lezing moest ik denken aan het spreekwoord: Wie geeft wat hij heeft, is waard dat hij leeft. Zo was dat ook met de twee muntjes die de weduwe in de offerkist gooide. Marcus en Lucas vertellen dat allebei. Die twee muntjes waren meer waard dan het grote geld van de rijken.

In de tekst van Jezus Sirach gaat het over gaven, over offers, onder andere, van dankbaarheid. Dit brengt me bij Franciscus van Asisisi die het ‘dankbaar zijn’ uitdrukt met het woord Teruggeven. Dat woord kan een eyeopener voor ons worden. Hij gaat ervan uit dat we alles gekregen hebben. En dat dankbaarheid getoond kan worden door aan de Ene alles terug te geven wat we ontvangen hebben. Natuurlijk niet ongebruikt als een cadeau wat we niet willen aannemen, maar juist een geschenk waarmee we, naar vermogen, aan de slag zijn gegaan.

Het teruggeven aan Hem betekent dat we niet gaan pronken om iedereen te laten zien: ‘Dit heb ik nu gedaan.’  Teruggeven wil vooral zeggen dat we niet zelf de eer opstrijken, maar juist die eer toekennen aan de Bron waaraan we alles te danken hebben, ook onze talenten, waarmee we goede dingen gedaan hebben.

Geven en geven is twee. In geld uitgedrukt gaf die weduwe eigenlijk nauwelijks iets, maar Jezus kijkt er blijkbaar anders naar. Hij zegt dat ze alles heeft gegeven wat ze had, terwijl de anderen nog niet eens merken dat ze iets gegeven hadden. Het gaat namelijk om de beweging van het hart, die misschien nauwelijks aanwezig is bij rijken die gul geven, terwijl de weduwe er met heel haar hart bij betrokken is geweest.

Deze hele tekst van Jezus Sirach gaat over offeren (vredeoffer, graanoffer, dankoffer). Ik vind offeren altijd een zwaar woord, leg liever een accent op ‘een cadeau geven’. Dat past wel bij vers 11, uit dezelfde lezing van de wijze man: Breng elke gave met een blij gezicht.

Wordt er te veel van ons gevraagd?  Zijn de woorden van de wijze man niet reëel?

Ik denk dat hij best met beide voeten op de grond staat. Het zullen vooral oproepen zijn om het beste in ons naar boven te halen.

Vrijgevig zijn vanuit onze armoede. Zo hebben we onze overweging genoemd. Wanneer zijn we rijk, wanneer zijn we arm? Bestaat onze echte rijkdom niet juist uit het besef in wezen arm te zijn?

Laten we bidden

Goede God en Vader,
U kent ons mensen met al onze zwakheden.
In Jezus hebt U de weg gebaand
naar de wezenlijke rijkdom
vanuit onze armoede.
We danken U voor alle woorden uit de Schrift.
Woorden die soms vragen oproepen,
maar die tegelijkertijd,
diep in ons herkend kunnen worden
als we in staat zijn
ze toe te laten.
Zo moge het steeds meer worden!
Begeleid ons op de weg
die tegelijkertijd tekenen van armoede
én rijkdom biedt.
Schenk ons wijsheid om het onderscheid
te leren kennen,
door Christus Jezus,
onze leermeester.

Wijsheid gewenst op onze ontdekkingstocht!
Ricky Rieter