11 juli - Benedictus

HET OOR NEIGEN VAN HET HART
Uit: Spreuken 2, 1-9

Vandaag vieren we het feest van Benedictus van Nursia (480-547).

Hij wordt wel de vader van het monnikendom van de Latijnse kerk genoemd. Ook vóór hem waren er al monniken, mannen die een gemeenschappelijk leven van gebed zochten, maar vaak met te strenge regels, waardoor dat leven soms niet volgehouden kon worden. Benedictus houdt meer rekening met de haalbaarheid, en ontwerpt een andere Regel, waarin het Ora et labora (Bid en werk) hand in hand gaan. In die tijd was het niet gewoon dat mensen die gestudeerd hadden ook gewone arbeid moesten verrichten. Dat moet wel even overschakelen zijn geweest voor deze monniken die de Regel van Benedictus wilden volgen.

Wij, die deze site gebruiken, zijn voor het grootste deel, geen kloosterlingen, geen ‘zonen’ van Benedictus, maar wonderlijk genoeg is deze Regel van Benedictus mede geschikt gebleken voor leken, voor organisaties, bedrijven én ook voor vrouwen. De Regel kan helpen om balans te vinden tussen de spirituele laag in mensen en de noodzakelijke arbeid.

Wil Derkse (een Nederlandse filosoof) heeft, vanuit de oorspronkelijke Regel een boekje geschreven met de titel: Een levensregel voor beginners, Benedictijnse spiritualiteit voor het dagelijkse leven. (1) Uiteraard geldt dit voor mannen en vrouwen, al of niet kloosterlingen.

Of je nu abt van een klooster bent, of buiten een klooster leeft, je blijft altijd ‘beginners’, klaar ben je nooit. Het leven blijft tot het einde een luisterend leven, en telkens weer opnieuw verder gaan op je levensweg.

Benedictus begint in zijn Proloog op zijn Regel met het woord Luister, hij spreekt de monniken aan als een goede vader en richt zich op zijn ‘zonen’. Datzelfde hoor ik in de eerste lezing van vandaag uit het boek Spreuken. Salomo of welke volgeling van hem dan ook, spreekt tevens tot zijn zonen. De basis van elk innerlijk leven, voor kloosterling of leek is gelegen in het luisteren naar datgene wat je in je eigen stilte gewaar wordt aan verlangen om met je leven als totaliteit in balans te komen. Luisteren in en naar de sprekende stilte van het Woord.

Benedictus zegt het als volgt:
Luister, mijn zoon, naar de richtlijnen van je meester, en neig het oor van je hart.

In Spreuken lezen we: Mijn zoon, als je in acht neemt wat ik zeg, … een open oor hebt voor wijsheid, een geest die neigt naar inzicht …

Met onze oren luisteren we, maar met ons hart leren we ten diepste verstaan.
‘Het oor neigen van ons hart’, is dat geen prachtig beeld? Letterlijk heeft ons hart geen oren, maar als je een gevoeligheid mag ontwikkelen voor beelden, dan versta je wat hier gezegd wordt.

In Spreuken gaat het over een zoektocht als was het zilver, een speurtocht als naar een verborgen schat …

Je raakt dan, zo staat er, vertrouwd met God, de schenker van Wijsheid.

1. ISBN 9789401480833

Laten we bidden

Goede God en Vader,
U hebt ons hart oren gegeven
om te luisteren
naar wat U ons te zeggen hebt.
Open dan telkens opnieuw
die oren van ons hart.
Soms zijn ze wat verstopt
en horen we U niet goed.
Wees onze geneesheer
als wij U niet goed verstaan.
Dit vragen we U door Christus,
onze Broeder en Heer,
Amen.

Beste mensen,
neig het oor van je hart, en er kunnen mooie dingen gebeuren! Wijsheid zal je geworden!

Ricky Rieter