dinsdag in week 13 door het jaar

KIJK NIET OM
Gen 19,15-29

Na het bezoek aan Abraham komen er twee engelen naar Lot, zoon van Abrahams broer Haran. Lot zit behoorlijk in de knel. Hij woont in Sodom, een stad waar de zonde hoogtij viert, zodanig dat God besluit om deze stad als geheel te verwoesten. Lot is de enige rechtvaardige in die stad. Blijkbaar wil God hem (met vrouw en dochters) beschermen en redden voordat de stad ten onder gaat. Eigenlijk is de stad met inwoners al ten onder gegaan door een leven dat in geen enkel opzicht aan Gods bedoelingen beantwoordt.

Gastvrij zijn de engelen ontvangen door Lot, maar ze willen haast maken want de woede van de hele stad loopt uit op meer dan een stevige rel. Zonder de twee engelen hadden Lot, zijn vrouw en de twee dochters het niet gered. De inwoners van de stad deinzen niet terug om geweld te gebruiken, maar krachtig treden de engelen op en voeren Lot met familie tot buiten de stad. Een van de engelen zegt: Vlucht, uw leven is in gevaar! Kijk niet om en sta nergens in de vallei stil …

Lot is bang dat ze niet op tijd in de bergen kunnen zijn, vraagt verlof om naar een naburig stadje, Soar, te mogen gaan voordat het onheil Sodom en Gomorra raakt. Op zijn verzoek wachten de engelen totdat ze veilig zijn, waarna de Heer zwavel en vuur over de stad laat regenen, en het stadje tot een onherkenbare zee van vuil en verwoesting geworden is. Maar er gebeurt nog iets vreselijks. De vrouw van Lot kijkt, al gaande, toch om, ondanks de waarschuwing van de engelen, en verandert in een zuil van zout.

Dit is een afschuwelijk beeld. Wat beweegt de vrouw van Lot? Was het alleen nieuwsgierigheid, of was het ongehoorzaamheid of sensatiezucht? Wilde ze weten hoe erg het was? Was het pure schrik of angst om niet op tijd weg te zijn? Het wordt zonder emotie verteld, zakelijk met geen enkel commentaar.

Omkijken naar is in onze tijd een belangrijk positief bericht, al heeft het woord dan een andere betekenis. Wij mensen hebben juist de opdracht om om te kijken naar elkaar, zorg te dragen voor onze naasten, die als broers en zussen zijn. Waar er één lijdt, lijden allen mee. We horen bij elkaar.

Maar het omkijken van de vrouw van Lot heeft blijkbaar niets te maken met omkijken naar het leed van al die mensen in de stad die genadeloos een afschuwelijke dood sterven. Zou het ‘niet mogen omkijken’ bedoeld zijn als: het kwaad totaal achter je laten, je aandacht richten op de stem van God die een mens altijd oproept om verder te gaan, de toekomst tegemoet? Je oor te luisteren leggen bij Gods woord dat steeds weer opnieuw zal klinken om, zelfs als je leven in het onreine is geweest, je niet meer blind te staren op wat voorbij is en geen toekomst meer heeft?

In onze levens zal er immers altijd toekomst zijn als we verder trekken, luisterend naar de stille stem van God, de stem met de belofte dat ons leven bij Hem in goede handen is!

Sterke beeldtaal wordt in de Bijbel gebruikt om iets duidelijk over te brengen. Door de tijden heen is dit verhaal bewaard en aangehaald. De evangelisten Matteüs, Marcus en Lucas vertellen erover, ook door de mond van Jezus. Het is een teken waarin Hij iets duidelijk wil maken. Laten we het niet vertalen als een bangmakerij, maar het gebruiken voor een positieve instelling naar de toekomst.

Laten we bidden

Goede Vader,
we danken U voor de Schriftwoorden
die soms zo onbegrijpelijk overkomen.
Leer ons te verstaan wat U ons ermee zeggen wil.
Wij geloven dat U ons roept
om te leven volgens uw bedoeling.
We willen ons met heel ons hart daarop richten.
Onthouden dat ons leven altijd toekomst heeft
ook als we weleens grote of kleine fouten maken.
We weten uit ervaring dat U er altijd bent
als wij weer op het rechte pad willen komen.
Wat een geschenk is dat.
We danken U ervoor,
door Jezus, uw Zoon.
Amen.

Beste mensen, kennen jullie dat mooie lied:
Blijf niet staren op wat vroeger was,
sta niet stil in het verleden,
Ik, zegt Hij, ga iets nieuws beginnen,
het is al ontloken, merk je het niet?
(Huub Oosterhuis naar Jes 43,18-19)

Ricky Rieter