zaterdag in week 30 door het jaar

Van HOOG naar LAAG, van LAAG naar HOOG
(Bij Lc 14, 1. 7-11)

Beste lezers, dit schrijf ik nu wel ‘lezers’, maar in feite is het geen leeslesje. Onze teksten zijn een kleine toelichting op een thema uit de Bijbelteksten van deze dag. Elk stukje uit de Bijbel roept niet alleen zomaar wat gedachten op, maar vraagt ook om de woorden dieper in jezelf toe te laten. Als we de tijd nemen om het verhaal te laten bezinken, dan kan het zijn dat een tekst die je al lang kent, ineens een nuance laat zien die je er nooit eerder in ontdekt hebt. Eigenlijk moet je op de tekst kauwen, zoals je op gewone voedingsartikelen kauwt. Hoe beter je kauwt, des te beter kan hetgeen je in je mond hebt verteren. Zo ook met woorden uit de Schrift. Natuurlijk is daarbij goed kauwen niet voldoende. Als de Geest ons niet te hulp komt, blijft het kauwen een natuurlijk proces. Vaak is het dan denken over, of een soort studie. Dan heeft het meestal met kennis te maken. Op zich niets mis mee, maar met denken bereik je niet het ziele-niveau, en daar gaat het allereerst om. We hebben daar de Geest voor nodig. Het is goed om voor het ‘lezen’ een eenvoudig gebed te bidden tot de Geest, dat Hij/Zij bij je aanwezig mag komen en er Zijn/Haar licht op mag laten schijnen.

Vandaag lezen we bij Lucas een verhaal waar ik soms vragen bij heb, een gelijkenis. Jezus is in het huis van een vooraanstaande farizeeër die Hem voor een maaltijd uitgenodigd heeft. Is Jezus zo bevriend met deze voorname man, of wil de farizeeër hem op de proef stellen? Dat gebeurt immers wel vaker.
Jezus is een goed waarnemer en je zou zeggen, ook een beetje een psycholoog, zonder dat Hij daarvoor gestudeerd heeft. Hij ziet de mensen binnenkomen, allemaal farizeeën lijkt het wel. Ze zoeken zich een mooi plaatsje uit, helemaal vooraan. Jezus waarschuwt, dat ze misschien beter wat lager kunnen gaan zitten, want het zou toch heel vervelend zijn als ze straks moeten opstaan om plaats te maken voor een hoger persoon. Het schaamrood zou hun wangen kleuren. Andersom zou het kunnen gebeuren dat, indien ze een lage plaats hadden gekozen, uitgenodigd zouden worden hogerop te gaan zitten.

Waar ik dan moeite mee heb bij dit voorbeeld is het feit dat mensen verdeeld worden in hoger en lager, voornamer en minder voornaam. Zo kennen we Jezus niet. Voor Jezus zijn alle mensen gelijk. Hij maakt geen onderscheid tussen rijk of arm, man of vrouw, hooggeplaatste of eenvoudige arbeider. Zijn toehoorders maken blijkbaar dat onderscheid wel. Als Jezus toch dit verhaal op deze manier vertelt, past Hij zich aan aan de denkwijze van zijn hoorders, is me nu duidelijk geworden.

Als we naar Jezus kijken, dan zien we dat Hij, al was Hij Zoon van God, toch de laagste plaats heeft gekozen, Hij is mens geworden, en is vernederd in zijn menszijn. Dat alles geeft Hij in dit verhaal nu niet als voorbeeld. Het moet zich deels ook nog voltrekken. Jezus blijft eenvoudig, heeft geen enkele pretentie. Zegt niet: ‘Kijk Mij eens, Ik doe dat heel anders.’
De conclusie van zijn verhaal, mogen de Farizeeën zelf trekken. Jezus geeft zijn samenvatting zelf al aan met de woorden:
Wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.
Zouden Farizeeën dit nu al kunnen begrijpen?

Hij, Jezus, is de minste geworden van alle mensen. Uiteindelijk is het zijn Vader die Hem heeft verhoogd.
Hoe moeilijk is het voor ons om de minste te worden, en ook hoe onlogisch als we immers allemaal gelijk zijn in ons ‘schepsel zijn’, onafhankelijk van onze status. Het gaat in dit verhaal om de houding van eenvoud. We hoeven ons niet bezorgd te maken dat we niet gezien zouden worden. Het evenwicht wórdt hersteld zien we in het leven van Jezus. Van Hoog naar Laag, van Laag naar Hoog. We behoeven er niet voor te vechten of ons er druk over te maken of we aan onze trekken komen, maar gewoon dienstbaar klaar staan voor de ander, wie het ook is.

In de Brief van Paulus aan de Filippenzen (2, 3-5) lezen we meer over dit onderwerp, dat komt vast een andere keer aan de orde.

Laten we bidden

Jezus heeft ons voorgeleefd
om bij keuzemogelijkheden
niet de hoogste plaats in te nemen.
Het geheim van zijn leven is
dat Hij, via de weg van de vernedering
uiteindelijk tot volle glorie is gekomen.
Goede Vader, leer ons,
om niet vanuit geldingsdrang te leven,
maar vanuit eenvoud en dienstbaarheid,
door Jezus, de dienaar bij uitstek.
Amen

Beste mensen, op naar de maaltijd en naar het kiezen van eigen plek aan de ‘tafel’ die ons bereid is. Het blijft een keuze waar we gaan zitten.
Ricky Rieter