donderdag in week 2 van de veertigdagentijd

 De eerste lezing, uit de profeet Jeremia, gaat op het eerste zicht nogal kort door de bocht. We lezen: ‘Vervloekt wie op een mens vertrouwt…', en wat verder: ‘Gezegend wie op de Heer vertrouwt…’

Wilt dat zeggen dat een mens niet op een mens mag vertrouwen? Natuurlijk mag een mens op een mens vertrouwen. Elkaar vertrouwen geven, in beide richtingen, is immers mooi en edel. Daar is niets mis mee. Maar de vraag is: wat betekent dat ‘vertrouwen op iemand’? Een mens is maar echt te vertrouwen wanneer hij in ‘de waarheid’ staat, wanneer hij ‘de waarheid’ dient, wanneer hij in naam van ‘de waarheid’ leeft. De waarheid hier te verstaan als datgene wat God met de mens voorheeft, Gods wil, de weg die God met de mens wilt gaan. Wie de goedheid, en de liefde, en de vrede, van God vertegenwoordigt, mag uiteraard vertrouwd worden. Eigenlijk vertrouw je de Heer in die persoon; de Heer die belichaamd wordt door die persoon.

Wanneer Jeremia zegt dat je best niet op een mens vertrouwt, doelt hij op die mensen die los staan van die ‘waarheid’, los van de goedheid van God, zij die de leugen dienen, die leven vanuit het kwaad, die verdeeldheid zaaien, het ‘ik’ als god promoten, enfin… al die zaken die weinig of niets met God te maken hebben. Mensen die hun vertrouwen stellen op dit soort mensen ‘verlaten de Heer’, zegt Jeremia. Ze verwijderen zich van God, ze zullen van Hem vervreemden. Ze staan ‘in een steenwoestijn, in een verzilt en verlaten land’, om de woorden van Jeremia te gebruiken .

Wie echter op de Heer vertrouwt, of op hen die de Heer vertegenwoordigen, erkent dat de Heer zijn ‘toeverlaat’ is. Hij is, om nogmaals Jeremia aan te halen: ‘als een boom geplant aan water, zijn wortels reiken tot in de rivier. Hij merkt de komst van de hitte niet op, zijn bladeren blijven altijd groen. Tijden van droogte deren hem niet, steeds weer draagt hij vrucht.’

Verder roept Jeremia op tot voorzichtigheid, tot waakzaamheid. ‘Niets is zo onbetrouwbaar als het hart’, zegt hij. Het maken van een gezond onderscheid tussen wat van God komt en wat niet van Hem komt, is van fundamenteel belang, zowel in onszelf als in ons mogelijk toevertrouwen aan de ander.

Naar mijn inzien is een diep verankerd zijn in het Nieuwe Testament, dit gepaard met een gezond dagelijks gebedsleven, de sleutel bij uitstek om tot dit onderscheid te kunnen komen. Christus in U, zal u de gave van het onderscheid schenken. Daar mogen we op vertrouwen, daar mogen we om bidden, daar mogen we op gaan, daartoe zijn we gedoopt.

Mogen we met z’n allen, zo goed als mogelijk, beeld van God zijn voor elkaar, opdat we op mekaar mogen bouwen, en gemeenschap mogen vormen waarvan Christus zelf het fundament is, het levend hart van ons samen-zijn.

kris