maandag in week 2 van de veertigdagentijd
Jezus roept op te zijn zoals de Vader. Doorheen de evangelies doet Hij dat meermaals. En terecht, we zijn immers geschapen naar het Beeld en de gelijkenis van de Vader, en we zijn dus ook geroepen om te leven naar dat Beeld en die gelijkenis.
'Wees barmhartig zoals jullie Vader barmhartig is', zegt Jezus ons vandaag.
Barmhartigheid is het hart van elke menselijke relatie. De goede relatie wordt erdoor in stand gehouden, de gekwetste relatie kent door barmhartigheid genezing.
Wie barmhartig is voor ieder, in de naam van de Heer, is een genadevol mens. Door hem trekt immers Christus al weldoende rond.
Aan ons de keuze. Kijken we naar de naaste met het hart van de Heer, vol goedheid en barmhartigheid, en dit vanuit een innige verkering met Hem? Of kijken we naar onze medemens vanuit een verhard hart dat ons de goede relatie met de ander in de weg staat?
Ik stel voor: Laat ons kiezen voor het eerste, voor de liefde, voor de Heer. Dat is niet alleen de beste keuze, maar in die keuze bevinden we ons ook in goed gezelschap, namelijk de Heer mét ons.
Christelijk geloof is niet enkel barmhartigheid belijden, het is het ook zijn; heel concreet met de mensen ons gegeven.
kris
Zaterdag klonk het: ‘Wees volmaakt, zoals Uw hemelse Vader volmaakt is’. Vandaag klinkt het: ‘Wees barmhartig, zoals Uw Vader barmhartig is’. Gods volmaaktheid bestaat in Zijn barmhartigheid. Sint Thomas van Aquino zei al dat God Zijn almacht het best en het meest toont in Zijn barmhartigheid. Daar is God het meest almachtig. Zouden wij dat geweten hebben als Jezus ons dat niet had geopenbaard? Wij leven, zoals Martin Buber het in de eerste helft van de twintigste eeuw al zei, in een tijd van Godsverduistering. In onze wetenschappelijke en geseculariseerde wereld komen mensen niet gemakkelijk tot een spontaan Godsbesef. Maar wij hebben Jezus en het Oud Testament. In het Oud Testament bad men al – zoals in de eerste lezing vandaag – om Gods erbarmen. Jezus toont ons dat erbarmen nog meer. Hij IS dat erbarmen, dat medelijden van God. De eerste christenen en zelfs Jezus’ moeder incluis hebben in Jezus geleidelijk ontdekt dat Hij Gods Zoon was en onze Redder. Zelfs voor Maria was dat alles niet onmiddellijk duidelijk. De theologie van het Sint-Jansevangelie bv. is al een tamelijk late reflectie op Jezus’ leven en wezen. Wij mogen er dus op vertrouwen dat er een diepe werkelijkheid is die niets is dan liefde en barmhartigheid. Wij mogen zelfs zeggen dat dat juist de diepste werkelijkheid is, de grond waarop het hele heelal berust. Jezus nodigt ons uit op de hoogte van die diepste werkelijkheid te staan, te kijken met de ogen van God zelf. En dan zullen wij niet zo gemakkelijk meer oordelen en veroordelen. Wij gaan anderen eerder vrijspreken. Want we gaan kijken zoals God kijkt. En God kijkt heel diep in de harten van de mensen. Hij weet waarom iemand zo handelt, zelfs als dat handelen verkeerd is. Nu ik ouder word, zie ik ook beter waarom bepaalde mensen in mijn jeugd en ook ikzelf soms verkeerd bezig waren. Wij leefden voor onszelf, opgesloten in de donkere krochten van onze onbeheerste en zelfs onbewuste zielenroerselen. Het is goed alles te zien met de ogen van God. Maar dat kunnen wij maar betrachten.
BeantwoordenVerwijderenEr wordt gezegd: “Wijsheid komt met de jaren”. Ik denk vaak dat ik, in mijn werk vroeger, anders gehandeld zou hebben dan nu. Door het leven heb ik andere inzichten gekregen. Hoewel ik mijn werk naar beste kunnen heb gedaan zou ik het waarschijnlijk nog beter hebben gedaan doordat ik de mensen meer en beter kon begrijpen.
BeantwoordenVerwijderenIk sta geheel achter zowel de tekst van Kris als van Daniël doch ik mis het tegengewicht van Liefde namelijk "Rechtvaardigheid". Het diepste wezen van de Werkelijkheid zit te paard op Tegengesteldheid. Liefde betreft juist het omgaan met die tegengesteldheid die zich concreet uit in de integratieve structuur der werkelijkheid (verhouding van Veelheid/Eenheid).. De Heilige Paulus begreep dit wel door te verwijzen naar de problematiek van de lichaamsdelen (dntegrerende delen) ten opzichte van het gehele lichaam (Integratie) (1 Kor 12). Integratie houdt een tweedelige morele wetmatigheid in namelijk 1) De delen voeren uit, 2) in functie van het geheel. Liefde is in de eerste plaats dit want dit bepaalt het verschil tussen het Absolute Goed (Liefde) en het Absolute Kwaad (Egoïsme). Praktisch betreft Liefde dus een houding van waaruit men handelt (Samen_Doen) en waarbij men "geen twee heren kan dienen". Die houding wordt bepaalt door Er_Kenning èn Her_Kenning van Ander_Zijn, waaraan Christus toevoegt: te beginnen bij de "minst vermogenden". Ook volgens Paulus gelooft de Liefde Alles, hoopt zij Alles enz. Doch zonder Recht_vaar_digheid verliest Liefde alle besef van Richting en is ook Alles "goed te praten" (het ergerlijk bedekken met de mantel der Liefde). Anderzijds is zonder de Liefde - die zelfs momentaan tegen de geldende Rechtvaardigheid zou kunnen instromen omdat Liefde de concrete implementatie van Rechtvaardigheid is in functie van de concrete omstandigheden - Rechtvaardigheid een blinde autoritaire gebieder die de noodzakelijke keuze vrijheid aan de mens ontneemt en het concrete samenleven onleefbaar maakt door alle goodwil te fnuiken. Daarom is de gevoelsmatige Liefde (hart van Jezus) ook de belangrijke smeerolie voor het goede harmonisch Samen_Leven (= Samen_Doen). Liefde en Rechtvaardigheid kunnen niet zonder elkaar en dienen mijns inziens altijd met elkaar beschouwd worden. Wanneer men niet de twee zijden van een medaille belicht komt men nooit bij de Waarheid.
BeantwoordenVerwijderenEigenlijk is het en héél simpel. Wie in liefde probeert te leven laat zichzelf, de ander en God tot zijn recht komen. Hij wordt vaardig in het tot recht laten komen. Dat is de betekenis van recht-vaardig-heid. Spijtig is in het begrijpen van 'rechtvaardigheid' en mis-verstaan gegroeid. Waarschijnlijk vanuit de houding 'oog om oog, tand om tand'. Wanneer iemand voor de rechtbank gestraft wordt, zegt men dan 'recht is geschied'. Rechtvaardigheid is echter heel iets anders. In liefde leven heeft rechtvaardigheid als vrucht. Echter! Er is geen liefde zonder waarheid. Liefde dekt de dingen niet toe, waar gaat in de waarheid staan en noemt goed 'goed' en kwaad 'kwaad'. Terzelfdertijd laat ze de mens (die kwaad doet) in zijn recht (als kind van God) staan. Geen liefde zonder waarheid, geen waarheid zonder liefde.
VerwijderenAnoniem 11:35 is een verhelderende bijdrage als mogelijkheid van interpretatie doch strookt niet helemaal met de juiste (ethymologische) betekenis van het woord Recht_Vaar_dig dat bestaat uit 1) op juist (recht) geachte wijze 2) zijn gang (vaart) gaan. Dit verwijst naar het bestaan van een één_duidig geldende gerichtheid voor het handelen. vb "Niet in de appel bijten". Liefde daarentegen legt het accent op het Ander_Zijn, het empatisch benaderen van de Ander in zijn eigen omstandigheid van beperkt zicht op het waarom ervan samen met zijn reflexief ingaan op zijn nog dierlijke gedreven drang naar zich de dingen eigen te maken (vb op basis van kennis"). Gods Liefde maakt dat Hij daarvoor begrip opbrengt en daarom de mens niet vernietigt doch hem toch kans op "leven" geeft, weze het met een snuifje lijden. M.a.w. Rechtvaardigheid is wel wezenlijk mede_bepalend bij het handelen en niet zoals wordt geconcludeerd "een vrucht van de Liefde": Zonder Rechtvaardigheid is Liefde blind en zonder Liefde schiet Rechtvaardigheid aan zichzelve voorbij: De "gulden weg van het midden" die niet enkel Boeddha heeft bewandeld doch ten volle ook Christus, Gods_Zoon.
VerwijderenDe Liefde vervult de ganse wet.
BeantwoordenVerwijderenDe Blijde Boodschap : Wij mogen er dus op vertrouwen dat er een diepe werkelijkheid is die niets is dan liefde en barmhartigheid.
Na herlezing en beschouwing van ook mijn schrijfsels moet gaarne en liefdevol toegeven dat in feite Liefde het diepste fundament blijkt te zijn van de Veelheid_zwangere Eenheid dat God altijd al geweest zal zijn. Rechtvaardigheid is als richtinggevende faculteit op zich onbestaand binnen de Goddelijke wezenlijkheid, wel de belangrijke en noodzakelijke vertaling is van die Goddelijke Wezenlijkheid binnen onze daaraan tegengestelde wereldlijke wezenlijkheid.
VerwijderenZoals Onze Veelheid_status een afgeleide is van Gods Eenheid_status, is Rechtvaardigheid een onontkoombare Afgeleidde - en dus vrucht - van Zijn Liefde, hetgeen dan weer, langs een andere weg de conclusie van Daniël onderschrijft.
Hoe bizar het waaien van de wind toch blijkt te zijn: onvoorspelbaar doch steeds verhelderend.
"... we zijn dus ook geroepen om te leven naar dat Beeld en die gelijkenis" (Kris).
BeantwoordenVerwijderenGeschapen als beeld om te groeien naar gelijkenis.
Reactie op Luc Piccavet én op Anoniem 11:39.
VerwijderenLiefde is ten diepste (vermoedelijk?) open staan voor Ander_Zijn of nog fundamenteler: Eenheid die Veelheid toelaat en zelfs Veelheid schept. Doch dat gebeurt op basis van de Wezenlijkheid van die Al_Bepalende Eenheid. Conformiteit met die Wezenlijkheid in onze werkelijkheid is gevat in "Veelheid van Geboden" (= Beeld en Gelijkenis). Implementatie (toepassing in onze aardse werkelijkheid) van die Geboden vraagt om een gepaste "houding van vrijheidslievende empathie voor Ander_Zijn op basis van besef van gemeenschappelijkheid" (= Er_Kenning en Her_Kenning van Ander_Zijn) en zoals Anoniem 11:35 heel gevat zegt:.
Terzelfdertijd laat ze de mens (die kwaad doet) in zijn recht (als kind van God) staan.
Dàt "Recht", die "Juistheid" wordt binnen onze werkelijkheid in ver_algemenende Regels beschreven als "Geboden" die echter ontoereikend zijn om alle mogelijke omstandigheden en eigenheden van mensen te omvatten. Die ontoereikendheid opvullen in de "Geest van die Geboden" is de opdracht van "Liefde". In de Eenheid van God zijn die EEN en GELIJK, in de gespletenheid van onze werkelijkheid der Veel_vuldigheid zijn die VERSCHILLEND. God_Zijn en Aards_Zijn, zijn aan elkaar wezenlijk tegengesteld en vertoeven dus in een tegengestelde logica die de evangelist Johannes beschrijft in zijn aanhef (Het Woord (Goddelijke toestand van Eenheid) is mens (Aardse Veelheid_toestand) geworden. Heel expliciet verduidelijkt hij dit in het "ganse hoofdstuk 14 en vnl in vers 21" de fundamentele Eenheid van het (in de wereld noodzakelijk) Verschil:
(21)Wie mijn geboden onderhoudt, die hij heeft ontvangen, hij is het die Mij liefheeft.(Joh 14,21)
Het is dus langs de ontvangst (aan_name) van die richting_gevende geboden dat men vanuit de juiste Liefdes_houding zijn naaste dient tegemoet te treden.
Liefde en Geboden zijn dus zowel EEN (in God) als VERSCHIL (in de wereld waar zij aldus elkaar aanvullend sturen en bewaken).
Dit inzicht maakt de zo belangrijke "Middenweg uit van de Waarheid" en dus van de Religie die, wil zij haar mens_verbindende functie behouden zich niet mag verliezen in één_zijdige polarisering. Hoe dat zich concreet vertaalt is is altijd koffiedik kijken (oordeelt niet) en krijgt zijn meestal verrassende invulling door de uitslag over te laten aan het onzeker waaien van de wind dat wij de Heilige Geest noemen:
Geschapen als beeld om te groeien naar gelijkenis (Anoniem 11:39)
al biddend op de vleugels van de Heilige Geest.